Page 371 - 2021 Yıllık Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

doğalgaz arzı sağlanmasını, ikamet edilen konutun kanalizasyon ağına bağlanmasını ve
ikamet edilen konuta içme suyu şebekesi çekilmesini bekleyen kişilerin gereksiz yere
hakkı olan hizmeti alabilmek için beklemelerine sebep olmaktadır. 252
7.14.4 Belediyelerce Alınan Vergi, Resim, Harç ve Benzeri Mali
Yükümlülükler

Belediyeler tarafından imar, altyapı, ruhsat, çevre, temizlik, ulaşım, zabıta ve itfaiye gibi
mahalli nitelikteki hizmetleri finanse etmek için mevzuat kapsamında vergi ve harç,
harcamalara katılma payı ile ücret ve bedeller tahsil edilebilmektedir.
Anayasa’nın “Vergi ödevi” başlıklı 73 üncü maddesinde, vergi, resim, harç ve benzeri
mali yükümlülüklerin kanunla konulacağı, değiştirileceği veya kaldırılacağı, vergi, resim,
harç ve benzeri mali yükümlülüklerin muaflık, istisnalar ve indirimleri ile oranlarına
ilişkin hükümlerinde kanunun belirttiği yukarı ve aşağı sınırlar içinde değişiklik yapma
yetkisinin Cumhurbaşkanına verilebileceği hükmüne yer verilmiş, “Mahalli idareler”
başlıklı 127 nci maddesinde de mahalli idarelere görevleriyle orantılı gelir kaynakları
sağlanacağı belirtilmiştir.

AİHS’nin Ek 1 No.lu Protokolünün “Mülkiyetin korunması” başlıklı 1 inci maddesinde
ise, her gerçek ve tüzel kişinin mal ve mülk dokunulmazlığına saygı gösterilmesini
isteme hakkı bulunduğu, bir kimsenin ancak kamu yararı sebebiyle ve yasada
öngörülen koşullara ve uluslararası hukukun genel ilkelerine uygun olarak mülkiyet
hakkından yoksun bırakılabileceği, devletlerin mülkiyetin kamu yararına uygun olarak
kullanılmasını düzenlemek, vergilerin ya da başka katkıların veya para cezalarının
ödenmesini sağlamak için gerekli gördükleri yasaları uygulama konusunda yetkili
olduğu hususları düzenlenmiştir.
Belediyelerin gelir kaynaklarını, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu, 1319 sayılı
Emlak Vergisi Kanunu, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin gelirleri” başlıklı
59 uncu maddesi çerçevesinde elde edilen gelirler ile belediyelere merkezi bütçeden
yapılan transferler oluşturmaktadır.

Belediyelerce doğrudan toplanan vergiler, ilan ve reklam vergisi, eğlence vergisi,
haberleşme vergisi, elektrik ve havagazı tüketim vergisi, yangın sigorta vergisi ile çevre
temizlik vergisi iken belediyelerin tahsil ettiği harçlar, işgal harcı, tatil günleri çalışma
harcı, kaynak suları harcı, tellallık harcı, hayvan kesimi muayene ve denetim harcı,
ölçü ve tartı aletleri muayene harcı, bina inşaat harcı, kayıt ve suret harcı, imar ile ilgili
harçlar (parselasyon harcı, ifraz ve tevhit harcı, plan ve proje tasdik harcı, yapı kullanma
izni harcı ve zemin açma izni harcı), iş yeri açma izin harcı, muayene, ruhsat ve rapor
harcı ve sağlık belgesi harçlarıdır.

252 Mahallelerine ve/veya ikamet ettiği yere belediyelerden kaynaklı olarak doğalgaz hizmeti verilememesi
hakkındaki başvurular için bkz. 2020/103120 numaralı başvuru hakkında verilen 05/05/2021 tarihli
Tavsiye Kararı, 2020/102878 numaralı başvuru hakkında verilen 24/05/2021 tarihli, 2021/102 numaralı
başvuru hakkında verilen 09/06/2021 tarihli, 2021/1280 numaralı başvuru hakkında verilen 02/07/2021
tarihli Dostane Çözüm Kararları

370 2021 YILLIK RAPOR