Page 457 - 2022-Yillik-Rapor-web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Belediyelere mevzuat doğrultusunda tahsil yetkisi verilen vergiler, emlak vergisi, ilan ve
reklam vergisi, eğlence vergisi, haberleşme vergisi, elektrik ve havagazı tüketim vergisi,
yangın sigorta vergisi ile çevre temizlik vergisi iken mevzuat doğrultusunda tahsili
öngörülen harçlar, işgal harcı, tatil günleri çalışma harcı, kaynak suları harcı, tellallık
harcı, hayvan kesimi muayene ve denetim harcı, ölçü ve tartı aletleri muayene harcı,
bina inşaat harcı, kayıt ve suret harcı, imar ile ilgili harçlar (parselasyon harcı, ifraz ve
tevhit harcı, plan ve proje tasdik harcı, yapı kullanma izni harcı ve zemin açma izni
harcı), iş yeri açma izin harcı, muayene, ruhsat ve rapor harcı ve sağlık belgesi harçlarıdır.
Yine belediyelerce altyapı hizmetleri karşılığında yol harcamalarına katılım payı,
kanalizasyon harcamalarına katılım payı ve su tesisleri harcamalarına katılım payı adı
altında katılım payları tahsil edilmektedir. Ayrıca taşınır ve taşınmaz malların kira,
satış ve başka suretle değerlendirilmesinden elde edilen gelirler, belediyelerin meclisleri
tarafından belirlenecek tarifeler doğrultusunda tahsil edilen hizmet karşılığı ücretler,
faiz ve ceza gelirleri, bağışlar ile her türlü girişim, iştirak ve faaliyetler karşılığı sağlanan
gelirler de belediyelerin gelir kaynakları arasında yer almaktadır.

Bir diğer mahalli idare olan il özel idarelerinin gelirleri ise; 5302 sayılı İl Özel İdaresi
Kanunu’nun 42’nci maddesinde sayılan gelirleridir. Bu gelirler, kanunlarla gösterilen
İşyeri açma ve çalışma ruhsat harcı, kaynak suları harcı, iskele resmi, çeltik resmi,
taş ocakları resim ve harçları ve maden ocağı ruhsat harcı gibi il özel idaresi vergi,
resim, harç katılım payları ile 3194 sayılı İmar Kanunu gereğince tahsili öngörülen
gelirler (harçlar), genel bütçe vergi gelirlerinden ayrılacak paylar, genel ve özel bütçeli
idarelerden yapılacak ödemeler, taşınır ve taşınmaz malların kira, satış ve başka suretle
değerlendirilmesinden elde edilecek gelirler, il genel meclisi tarafından belirlenecek
tarifelere göre tahsil edilecek hizmet karşılığı ücretler, faiz ve ceza gelirleri, bağışlar, her
türlü girişim, iştirak ve faaliyetler karşılığında sağlanacak gelirler ile diğer gelirlerden
oluşmaktadır.

Kurumumuza bu alanda yapılan başvurular genel olarak, belediyelerce tahsil edilen
“Emlak Vergisi” ağırlıklı olarak, 305 “Çevre Temizlik Vergisi”, “İlan ve Reklam Vergisi”
gibi vergiler, “İşgaliye Harcı”, “Plan Tadilat Harcı” gibi harçlar, “Yol, Kanalizasyon
Ve Su Harcamalarına Katılım Payları”, “Yol Bedeli”, “Evsel Katı Atık Bedeli”, ‘Kanal
Kotu Bedeli’, ‘Şube Yolu Bedeli’ gibi bedeller (ücretler) ile belediyeler tarafından
ilgili mevzuat kapsamında haksız yere kesildiği iddia edilen para cezalarının iptali
konularında olmuştur.

305 Belediyelerce tahsil edilen vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklere ilişkin olarak Kamu Denetçiliği
Kurumuna 2022 yılında yapılan şikâyet başvurularının %80’inden fazlasını belediyelerce tahsil edilen emlak
vergileri oluşturmaktadır.

456 2022 YILLIK RAPOR