Page 458 - 2022-Yillik-Rapor-web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

7.14.5.1 Emlak Vergisi Muafiyet ve İstisnaları

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 59’uncu maddesinin birinci fıkrasında, belediyelerin
gelirlerinin neler olduğu belirlenmiş ve söz konusu maddenin ikinci fıkrasında,
“Büyükşehir belediyelerinde büyükşehir sınırları ve mücavir alanları içinde
belediyelerince tahsil edilen emlak vergisi tutarının tamamı ilgili ilçe ve ilk kademe
belediyeleri tarafından alınır. Bunlardan büyükşehir belediyesine veya özel idareye ayrıca
pay kesilmez” hükümlerine yer verilmiştir.
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun “Mevzu” başlıklı 1 ve 12’nci maddelerinde de
Türkiye sınırları içinde bulunan binaların, “Bina Vergi”sine, yine Türkiye sınırları
içinde bulunan arsa ve arazilerin de “Arazi Vergisi”ne tabi olduğu belirtilmiştir.
Emlak Vergisi Kanunu’nun “Nispet” başlıklı 8’inci maddesinin ikinci fıkrası ise;
“Cumhurbaşkanı, kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup on sekiz yaşını
doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri
münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret
bulunanların, gazilerin, engellilerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırları
içinde 200 m²’yi geçmeyen tek meskeni olması (intifa hakkına sahip olunması dâhil)
halinde bu meskenlere ait vergi oranlarını sıfıra kadar indirmeye yetkilidir. Bu hüküm
yukarıda belirtilenlerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım
hakkında da uygulanır. Muayyen zamanda dinlenme amacıyla kullanılan meskenler
hakkında bu hüküm uygulanmaz. Geliri olmadığını belgelemenin usul ve esaslarını
belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir” düzenlemesini içermektedir.

Anılan hükmün verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan 2006/11450 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı ile kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup on sekiz yaşını doldurmamış
olanlar hariç olmak üzere, hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran
kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların,
gazilerin, engellilerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırları içinde brüt 200
m²’yi geçmeyen tek meskene veya tek meskende hisseye sahip olmaları halinde (intifa
hakkına sahip olunması hali dâhil), bu meskene ait bina vergisi oranı 2007 ve müteakip
yıllar için sıfıra indirilmiştir.

Kamu Denetçiliği Kurumuna 2022 yılında gelen ve konusu emlak vergisi olan
başvurular detaylı bir şekilde incelendiğinde, yapılan bu başvuruların ağırlıklı olarak,
kamuoyunda tek meskeni olanlar ile emeklilere emlak vergisi muafiyeti sağlayan hüküm
olarak da bilinen Emlak Vergisi Kanunu’nun “Nispet” başlıklı 8’inci maddesinin ikinci
fıkrasında yer alan indirimli bina vergisi düzenlemesi ile ilgili olduğu görülmektedir.

2
Bu başvurular en çok, meskeni 200 m altında olduğu halde belediyenin muafiyet
uygulamaması, 306 sahip olduğu tek meskeni kiraya verip kendisi de kirada oturanlarla,
tek meskene sahip olan ancak iş yeri olarak kullandığı tespit edilen kişilere belediye
tarafından muafiyet hakkı tanınmaması, gelirleri sosyal güvenlik kurumlarından

306 2021/21947 numaralı başvuru hakkında verilen 20.06.2022 tarihli Tavsiye Kararı, 2022/3398 numaralı
başvuru hakkında verilen 22.08.2022 tarihli Ret Kararı

2022 YILLIK RAPOR 457