Page 143 - KDK-2016-YILLIK-RAPORU

KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

ve yaşam kalitelerinin yükselmesine katkıda bulunacak malzemelerden eşit şekilde
faydalanmalarının sağlanması yönünde tavsiye kararı verilmesi talep edilmiştir.
Anayasanın “Sosyal Güvenlik Bakımından Özel Olarak Korunması Gerekenler”
başlıklı 61 inci maddesinin birinci fıkrasında, devletin, harp ve vazife şehitlerinin
dul ve yetimleriyle, malul ve gazileri koruyup, toplumda kendilerine yaraşır bir hayat
seviyesi sağlayacağı, ikinci fıkrasında ise, devletin, engellilerin korunmaları ve topluma
intibaklarını sağlayıcı tedbirleri alacağı düzenlenmiştir. Şehit yakını ve gazilere
ilişkin fıkrayla ilgili gerekçelerin incelenmesi neticesinde, toplumumuzun fedakârlık
yapmış şehitlerin yakınları ile gazilerin korunmasını direktif olarak kabul ettiği ve
şehitlerin geride kalanları ile gazilerin korunmasının toplumsal garanti altına alındığı
görülmüştür. Engellilere yönelik fıkranın gerekçesinde ise, devletin engellilerin
çalıştırılmasını sağlamak, bazı vergi muafiyetleri getirmek ve rehabilitasyonlarını
gerçekleştirmekle yükümlü olduğu belirtilmiştir. Şehit yakını ve gaziler ile engellilere
yönelik bu gerekçeler karşılaştırıldığında, ülkemizin yaşamış olduğu ve içinde
bulunduğu terör vb. olaylar nedeniyle fedakârlık temelinde toplumumuzun refahı için
canını feda etmiş şehitlerimizin devletimize emaneti olan yakınları ile yine bu amaçla
sağlığını ve çalışma gücünü kaybeden gazilerimiz için getirilen bu düzenlemelerin
doğuştan veya sonradan engelli olan kesime göre daha kapsamlı ve güvenceli olduğu
bu durumun da haklı bir nedeninin olduğu görülmektedir.

Bu bağlamda, Anayasanın 10 uncu maddesindeki eşitlik ilkesi, birbiriyle aynı
durumda olanlara ayrı kuralların uygulanmasını ve ayrıcalıklı kişi veya toplulukların
142 yaratılmasını engellemektedir. Anayasanın söz konusu maddesine eklenen “Çocuklar,
yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul gaziler için
alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz.” ifadesi aslında kanun önünde eşitliği
aşan, haklar ve özgürlükler açısından dezavantajlı grupları toplumun diğer üyeleri ile
eşitlemeye çalışan ve bu anlamda fiili eşitliği sağlamaya yönelik bir düzenlemedir.
Anayasa Mahkemesinin “…Durum ve konumlarındaki özellikler, kimi kişiler ya da
topluluklar için değişik kuralları geçerli kılabilir. Ancak kişisel nitelikler ve durumları
özdeş olanların farklı kurallara tabi tutulmaları, Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırılık
oluşturur.” ifadesi ve eşitsiz bir durumu ortadan kaldırmak amacıyla gerçekleştirilen
farklı muamelelerin AİHS’nin 14 üncü maddesi ile koruma altında olduğu hususu
birlikte değerlendirildiğinde, yukarıda anılan her bir dezavantajlı grup için, devletin
farklı kurallar belirlemesinin eşitlik ilkesine aykırılık oluşturmayacağı,

Bununla birlikte, şikâyet dilekçesinde bahsedilen SUT’ ta adı geçen tekerlekli
sandalye, akülü araba ve bası yastığı minderi için şehit yakını, gazi ve vazife malulü
engellilere yapılan ödeme ile diğer engellilere yapılan ödeme arasında sırasıyla 2 kat,
4 kat ve 20 kat fark olduğu, idarece bu hususun aksinin iddia edilmediği, bu tespit

YILLIK RAPOR 2016