Page 430 - KDK
P. 430
henüz yargı yoluna başvurmamış olan vatandaşlar açısından, anılan
Kararların emsal teşkil edebileceği, değerlendirilmiştir.
D. İhtilaf Konusu Olayın, AİHM Kararları Çerçevesinde De-
ğerlendirilmesi
1- AİHM, mülkiyet hakkı konusundaki bir uyuşmazlığı değerlendi-
rirken aşağıdaki ölçütleri araştırmaktadır:
-Uyuşmazlığın konusunun, Ek Protokol’ün 1. maddesindeki
“mülkiyet hakkı “tanımı kapsamında değerlendirilip değerlen-
dirilemeyeceği.
Her türlü taşınır ve taşınmaz mallar ile alacaklar, parasal değeri
olan birikimler mülkiyet hakkı kapsamında değerlendirilmektedir.
-Mülkiyet hakkına bir müdahalenin yapılıp yapılmadığı.
Koruma, kural olarak gelecekteki beklentilere değil, edinilmiş hak-
lara yöneliktir. Mülkiyet hakkına el atılması, genellikle üç türlü olmak-
tadır. Mülkiyetten yoksun bırakma, kullanımın sınırlandırılması ve
hakkın özüne yönelik müdahaleler.
Mülkiyet hakkını etkileyen girişimlerin doğrudan kamusal organlar
eliyle uygulanması gerekmektedir. Bireyler arasındaki uyuşmazlıkların
çözümündeki hukuka aykırılıklar ya da çözümsüzlüğün kurumlaştırıl-
ması gibi durumlar kamusal erklerin işleyişi ile bağlantılı olduğundan
bu tür olayların sorumluluğu da ilgili devletlere ait bulunmaktadır.
Egemenlikleri altındaki bölgelerde mülkiyet hakkına saygıyı, malların
dokunulmazlığını sağlamak devletlerin görevidir.
-Müdahalenin yasal ve hukuksal temelleri olup olmadığı.
AİHM, haklara yönelen kamusal müdahaleleri değerlendirirken,
öncelikle ulusal hukuktaki temellerini araştırmaktadır. Böylece iç hu-
kukta dayanağı bulunmayan gelişi güzel uygulamaları önlemeyi amaç-
lamaktadır. Ulusal hukuka aykırı düşen el atmalar, Sözleşme hukuku-
na da uyumlu bulunmamaktadır.
-Müdahalenin genel çıkarlara ve kamu yararına yönelik ya-
pılıp yapılmadığı.
Bu aşamada el atmanın amacı araştırılmaktadır. İzlenen amaç açı-
sından keyfiliğin önlenmesi, işlemin kamu yararına ve toplumun genel
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 425