Page 461 - KDK

doğrudan görüşme hakkına sahiptir. Bu nedenle ve 9 uncu maddenin 1 inci
fıkrasına göre Taraf Devletlere düşen sorumluluğa uygun olarak, Taraf Dev-
letler çocuğun ve ana–babasının Taraf Devletlerin ülkeleri dahil herhangi
bir ülkeyi terk etmeye ve kendi ülkelerine dönme hakkına saygı gösterirler.
Herhangi bir ülkeyi terk etme hakkı, yalnızca yasada öngörüldüğü gibi ve
ulusal güvenliği, kamu düzenini, kamu sağlığı ve ahlak veya başkalarının
hak ve özgürlüklerini korumak amacı ile ve işbu Sözleşme ile tanınan öteki
haklarla bağdaştığı ölçüde kısıtlamalara konu olabilir.”
12. maddesi; “Taraf Devletler, görüşlerini oluşturma yetene-
ğine sahip çocuğun kendini ilgilendiren her konuda görüşlerini
serbestçe ifade etme hakkını bu görüşlere çocuğun yaşı ve olgun-
luk derecesine uygun olarak, gereken özen gösterilmek suretiyle
tanırlar. Bu amaçla, çocuğu etkileyen herhangi bir adli veya idari kovuş-
turmada çocuğun ya doğrudan doğruya veya bir temsilci ya da uygun bir
makam yoluyla dinlenilmesi fırsatı, ulusal yasanın usule ilişkin kurallarına
uygun olarak çocuğa, özellikle sağlanacaktır.”

B. Şikayet Konusuna İlişkin Uygulamalar
24) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin, CILIZ Hollanda
Kararı, 11/7/2000, (Başvuru No: 29192/95)
Başvurucu 31/3/1988 yılında Hollanda’ya gelmiş ve bir Türk ka-
dın ile 29/12/1988 yılında evlilik birliğini gerçekleştirmiştir. Çiftin
27/8/1990 tarihinde bir oğlu olmuş ve Kasım 1991’de boşanma ger-
çekleşmiştir. Başvurucunun çocuğu ile görüşebilmek, yasal olarak ai-
levi ilişki tesis edebilmek için resmi bir düzenleme yapılması yönün-
deki talebi Utrecht Bölge mahkemesince reddedilmiş, bu karar yüksek
mahkemece de onanmıştır. Sonraki süreçte başvurucu bu yöndeki ta-
lebini yinelemiş, Bölge Mahkemesinin 15/12/1999 tarihli ret kararı ile
yüksek mahkemeye ve AİHM’ye başvuruda bulunmuştur.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Cılız – Hollanda davasında ver-
diği Kararında, Sözleşmenin 8’inci maddesinin temel hedefinin, birey-
leri kamu otoritelerinin keyfi eylem ve işlemlerinden korumak oldu-
ğunun altını çizmiş, aile hayatının etkin bir şekilde korunması
noktasında devletlerin pozitif ve negatif sorumluluğunun bu-
lunduğunu belirtmiştir.

456 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU