Page 463 - KDK

Başvuran AİHM nezdinde açtığı davada; pasaport verilmesi konu-
sunda konulan idari tahditin hiçbir gerçek olaya dayanmadığını ve
Hükümetin hangi davranışının ulusal güvenliğe ve kamu düzenine za-
rar verdiği konusunda herhangi bir izahat vermediğini iddia etmiş ve
Pasaport Kanunu’nun 3. maddesi uyarınca kendisine sunulan Türki-
ye’ye dönme imkanının Türk topraklarını terk etme imkanı tanınma-
dığı sürece etkili olmayacağını belirtmiştir. İlgili bu çerçevede bölücü
propaganda yaptığı gerekçesiyle hakkında bir suçlamada bulunuldu-
ğunu öğrendiğine de dikkat çekmiştir. İlgili, annesi, erkek ve kız
kardeşlerinin ayrıca amca ve halalarının Türkiye’de yaşadığını
belirterek kendisine ilişkin kısıtlamanın aile hayatına, ticari
faaliyetlerine ve mal ve mülklerine erişimine zarar verdiğini
iddia etmiştir.

AİHM, alınan bir tedbir sonucu bir kimsenin sözgelimi pasaport
gibi bir seyahat belgesinden yoksun bırakılmasının 4 No’lu Ek Proto-
kol’ün 2. maddesinde güvence altına alındığı haliyle serbest dolaşım
özgürlüğünün kullanılmasına yönelik bir müdahale olarak değer-
lendirileceğini belirttikten sonra (Baumann – Fransa, no: 33592/96,
prg. 62, daha yakın tarihli, Sissanis – Romanya, no: 23468/02, prg. 63,
25 Ocak 2007), bu protokolün Türkiye tarafından imzalandığını
fakat onaylanmadığını bu nedenle söz konusu protokol hüküm-
lerinin mevcut davada uygulanamayacağını ancak, 8. madde hü-
kümlerinin 4 No’lu Ek Protokol’ün 2. maddesinin hükümleriyle
tebdil edilemeyeceğine dikkat çekerek söz konusu protokol madde-
si hükmüyle 8. madde arasında sıkı bir bağ olduğunu belirtmiş
ve pasaport verilmesine yönelik idari kısıtlamaların ve yetkili
makamların başvuranın pasaport süresinin uzatılmasını red-
detmelerinin başvuranın özel hayatına ve aile hayatına saygı
hakkına yönelik bir müdahale teşkil ettiği kanısına varmıştır.
AİHM her ne kadar bu müdahalenin 5682 sayılı Pasaport Kanunu
ile öngörülmüş olup, AİHS’nin 8. maddesinin ikinci paragrafı anlamın-
da ulusal güvenliğin muhafazası gibi meşru bir amacı taşıdığını kabul
etmişse de söz konusu müdahalenin demokratik bir toplumda
zorunlu olup olmadığının yani acil bir sosyal ihtiyaca cevap ve-
rip vermediğinin ve gözetilen amaçla orantılı olup olmadığının
belirlenmesi gerektiğine işaret ederek, ihtilaf konusu tedbirin bir
cezai takibattan ya da başvuran aleyhinde verilen bir hapsen tazyik

458 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU