Page 572 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1

Gemiadamları Yönetmeliğinin 84 üncü maddesinde yer almaktadır.
Dinlenme sürelerini belirleyen bu kuraldan da aynı sonuç çıkarılabilir.
Fakat yönetmelik dinlenme süresini günlük 10 saat olarak belirlerken,
haftalık ise 70 saaten az olamayacağını belirtmiştir. Bu sözleşme ve
direktifteki düzenlemeye göre daha az bir süredir. Bu sebeple sınırla-
mada sözleşme ve direktifin dikkate alınması daha isabetli olacaktır.
Somut uyuşmazlıkta; taraflar arasında imzalanan iş sözleşmesinde
davacının aylık ücreti 3.500 USD olarak belirlenmiş ve fazla çalışma
ücretinin aylık ücrete dahil olduğu düzenlenmiştir. Yukarıda belir-
tildiği gibi, 4857 sayılı Kanun’daki 270 saat sınırlamasının Deniz İş
Kanunu kapsamında çalışan davacı gemi adamına uygulanma imkanı
bulunmamakla birlikte, bu durumda Uluslararası Çalışma Örgütü söz-
leşmesi ve Avrupa Birliği Direktifinin öngördüğü, azami çalışma süresi
günde 14, haftada 72 saati geçemez esası kabul edilmeli, 7 günü dahil
48 saatten 72 saate kadar olan çalışmanın asıl ücrete dahil olduğu ka-
bul edilmeli, 72 saati aşan kısım varsa fazla mesai olarak değerlendi-
rilmelidir. Bu husus dikkate alınmadan eksik incelemeye dayalı olarak
hüküm kurulması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir…” denilmek su-
retiyle temyiz olunan kararın bozulmasına karar verilmiştir.

14. Yukarıda yer verilen karar incelendiğinde, sorunun çözümü
noktasında ülke mevzuatı yanında uluslararası mevzuatın da dikka-
te alındığı, dolayısıyla şikayet konusu hususun tam anlaşılması, talep
edilen konuda hukuka ve hakkaniyete uygun bir sonuca varılmak için
gemiadamlarına yönelik uluslararası mevzuatta tarafımızca gözetil-
miştir.

C. Kamu Denetçisi Abdullah Cengiz MAKAS’ın Kamu Başde-
netçisine Önerisi

15. Kamu Denetçisi tarafından, şikâyetin kabulü ile Deniz İş Kanu-
nun da gemiadamlarının fazla çalışma ücreti % 25 oranında artırılmak
suretiyle bulunacak miktardan az olamaz şeklinde belirlenmiş olduğu
ve şikayetçinin fazla çalışma ücretinin aynı Kanunun 48 inci maddesi
de göz önünde bulundurularak, Borçlar Kanununda belirlenmiş olan
% 50 oranında zamlı ödenmesine yasal bir engelin bulunmadığı, dola-
yısıyla söz konusu talebin karşılanması hususunda Kıyı Emniyeti Ge-
nel Müdürlüğüne tavsiyede bulunulması ile şikayetçinin toplu sözleş-
meye tabi çalışan gemiadamı olması sebebiyle, söz konusu talebin Kıyı

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 571