Page 720 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1
P. 720
bir nedene dayanmayan ayrım yapılmasını ve ayrıcalık tanın-
masını önlemektir. Bu ilkeyle, aynı durumda bulunan kimi kişi ve
topluluklara ayrı kurallar uygulanarak kanun karşısında eşitliğin ihlali
yasaklanmıştır. Kanun önünde eşitlik, herkesin her yönden aynı ku-
rallara bağlı tutulacağı anlamına gelmez. Durumlarındaki özellikler,
kimi kişiler ya da topluluklar için değişik kuralları ve uygulamaları
gerektirebilir. Aynı hukuksal durumlar aynı, ayrı hukuksal durumlar
farklı kurallara bağlı tutulursa Anayasada öngörülen eşitlik ilkesi ze-
delenmez. Başka bir anlatımla, kişisel nitelikleri ve durumları özdeş
olanlar arasında, kanunlara konulan kurallarla değişik uygulamalar
yapılamaz. Kanunlar, eşitlik ilkesine uygun bir şekilde, aynı veya ben-
zer durumda bulunanlar için haklarda ve ödevlerde, yararlarda ve yü-
kümlülüklerde, yetkilerde ve sorumluluklarda, fırsatlarda ve hizmet-
lerde eşit davranılmasını sağlayacak kurallar içermelidir.
Devletin desteğine bağlı olan sosyal hakların en önemlisi sosyal gü-
venlik hakkıdır. Emekli ikramiyesi, emeklilik, yaşlılık ya da malullük
aylığı almaya hak kazanan kamu çalışanlarına çalışma hayatında istik-
rar ve devamlılığı sağlamak amacıyla ve sosyal devlet ilkesi gereğince
yapılan bir ödeme türü olup Anayasanın 60 ıncı maddesinde öngörülen
sosyal güvenlik hakkının kapsamı içerisindedir. Kanun koyucunun,
emekli ikramiyesinin miktarını ve ödenme koşullarını belirle-
me konusunda, anayasal ilkelere aykırı olmamak, hakkaniyet
ve kamu yararı ölçütlerini gözetmek koşuluyla düzenleme yap-
ma yetkisi bulunmaktadır. Ancak kanun koyucu, Anayasanın
60 ıncı maddesi uyarınca sosyal güvenliği sağlama görevini ye-
rine getirirken, anılan yetkiye dayanarak emekli ikramiyesi ile
ilgili keyfi ya da bu haktan yararlananlar arasında eşitsizliğe
neden olacak düzenlemeler yapamaz.
İtiraz konusu ibare ile 5434 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin bi-
rinci, ikinci ve üçüncü fıkralarına göre verilecek emekli ikramiyesinin
hesaplanmasında 30 fiili hizmet yılından fazla sürelerin dikkate alın-
mayacağı öngörülmüştür. İtiraz konusu ibareye tabi olan iştirakçilerin
hukuki durum ve statüleri aynıdır. Aralarındaki yegane fark 30 yıldan
fazla çalışıp çalışmama bakımındandır. Durumlarındaki özdeşlik
nedeniyle her iki grubun kanunun öngördüğü haklardan aynı
esaslara göre yararlanmaları gerekmektedir. Buna rağmen,
30 yıl ve daha az çalışanların emekli ikramiyesinin hesabında
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 719