Page 318 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-2
P. 318
bağlanan ve hali hazırda durdurulan yaşlılık sigortası aylığına ilişkin
olarak, 24. paragrafta gösterilen 5510 sayılı Yasanın geçici 10 uncu
maddesi, mülga 506 sayılı Kanuna gönderme yapmaktadır. 18. parag-
rafta gösterilen ve şikâyetçinin özel koşullara göre aylık bağlanması-
nın dayanağını da oluşturan mülga 506 sayılı Yasanın 4958 sayılı Yasa
ile değişik 60 ıncı maddesi C/b bendinin son cümlesi (Sakatlığı nede-
niyle vergi indiriminden yararlanması dolayısıyla yaşlılık aylığına hak
kazanarak yaşlılık aylığı alanlar Kurumca kontrol muayenesine tabi
tutulabilir.) durumu açıkça ortaya koymaktadır. Ötesinde;
31. Şikâyetçiye aylık bağlayan yerin (idarenin-SGK’nın), kontrol
muayenesine ilişkin yetkisinin olup olmadığının tartışılması hukukun
genel ilkeleri gereği de yersizdir. Zira aylık bağlayan diğer bir söylemle,
kurumsal olarak yasalarla kendisine yetki verilen bir konuda işlem ya-
pan idarenin, bu işlemini, değiştirmesi, kaldırması, işleme devam et-
mesi ve bunların sonucunda eylem ve işlemlerini yeniden değerlendir-
meye tabi tutarak denetim yapması veya kontrol yapılmasını isteme
yetkisi, yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri olmamış olsaydı bile
her zaman için mümkündür. Kaldı ki başvurucu hakkında, yaşlılık ay-
lığına dayanak özel durum için şikâyet (ihbar) hali de mevcuttur. Söy-
lenenlerin bir özeti olarak, bugün için de geçerliliğini koruyan Yüksek
Mahkemenin bir içtihattı şu şekildedir: (Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin
19.4.1976 tarih ve 9479/2868 sayılı ve yine aynı Dairenin 18.3.1977
tarih ve 6717/2285 sayılı kararları) “Kurumun kontrol muayenesi is-
temesi en doğal hakkıdır. Kontrol muayene istemi Kurumun yasal
ödevi olup, bu hakkın kullanılması afaki iyiniyet kurallarına ay-
kırı sayılmaz.” (GÜZEL, Ali/OKUR, Ali Rıza/CANİKLİOĞLU, Nur-
şen; Sosyal Güvenlik Hukuku, 15. Bası, İstanbul.)
32. İkinci olarak ise, vergi indirimine ilişkin hükümler gereğince
(özel koşullara göre) bağlanan yaşlılık aylığının ilgili idarece durdurul-
ması hususu incelendiğinde; ilk karşılaşılan durum, ilgili mevzuatınca
kendisine yaşlılık aylığı bağlanan ...’in aynı zamanda 20. paragrafta
yer verilen mülga 506 sayılı Kanunun yürürlüğü devam eden geçici 81
inci maddesindeki 20 yıl, 46 yaş, 5375 gün sigortalı olma koşulları-
nı da yerine getirmesi sebebiyle, genel koşullar çerçevesinde tarafına
aylık bağlanılması hakkının da bulunduğudur. İlgili idare de şikâyet-
çinin anılan maddede belirtilen şartları sağladığını kabul etmektedir
(Bkz. 4. 5. prg.). Diğer bir anlatımla, genel koşullar gereğince aylık
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 317