Page 34 - cumhurbaskanligi-sisteminde-idarenin-denetimi-calistay-raporu-ombudsmanlik
P. 34
CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİNDE İDARENİN DENETİMİ
Birincisi, siyasi istikrarsızlık. Siyasi istikrarsızlık Ayrıca 1982 Anayasası ile çok bariz ve açık bir
konusu başlı başına geniş bir konu olmakla bir- hale gelen ve katmerleşen çok geniş yetkile-
likte şu şekilde ifade edebiliriz: re sahip fakat hiçbir sorumluluğu olmayan bir
cumhurbaşkanlığı müessesesi de bu değişikliği
94 yılda 65 hükümet, 1965 ve 1980 arasındaki getiren süreçlerin önemli faktörlerinden birisi
16 yılda 15 hükümet, 1983-2002 arasında 19 olmuştur. 1982 Anayasasında Cumhurbaşka-
yılda 13 hükümet kurulmuş ve Adalet Kalkınma nının görevleri Kenan Evren’e göre belirlenmiş;
Partisinin 15 yılında 8 hükümet ve 4 başbakan yetki çok, sorumluluk yok. Görev hükümette,
değişikliği gerçekleşmiştir. Ayrıca yaşanan aske- sorumluluk hükümette, yetki Cumhurbaşkanın-
ri müdahaleler, darbe girişimleri, muhtıralar ve da. Yani “davul başkasında tokmak başkasında”
vesayet odaklarının müdahalelerini de dikkate özdeyişine uygun bir sorumsuz cumhurbaşkan-
aldığımızda kocaman bir başlık olarak devlet yö- lığı var.
netim sistemimizi, hükümet sistemimizi, siyasi
istikrarsızlık sistemi olarak ifade etmek yanlış Dikkatinize celp etmek bakımından, aslında bu
olmayacaktır. Anayasa değişikliğinin 16 Nisan 2017 Anaya-
sa referandumunun işaret fişeklerinin fikri alt
Şu anda ülkemizde 29 uncu Genel Kurmay Baş-
kanı görevinde, 30 uncu MİT Müsteşarı göre- yapısının 2007 Cumhurbaşkanlığı seçim krizi
vinde, çeşitli bürokratik kurumlarını dikkate ve 21 Ekim 2007 tarihinde Cumhurbaşkanının
aldığımızda siyasi kurumlarımızın ve özellikle halk tarafından seçilmesini öngören Anayasa re-
hükümetlerin istikrara sahip olmadığını görü- ferandumu sürecinde çakıldığını hatırlamamız
gerekiyor. Bu vesile ile bizim de Milliyetçi Hare-
yoruz.
ket Partisi olarak, Adalet Kalkınma Partisi ile bir
Bir önemli başlık da, Cumhuriyet tarihimiz bo- mutabakat ve uzlaşma halinde meclise getirip
yunca hemen hemen bütün Cumhurbaşkanlı- milletimize sunduğumuz bu değişikliklerin ilk
ğı seçimleri sorunlu olmuştur. Zaman zaman işaret fişeklerinin Genel Başkanımız Sayın Dev-
cumhurbaşkanlığı seçimlerinde krizler mey- let Bahçeli tarafından 2 Mayıs 2007 tarihinde
dana gelmiştir. Hatırlayacak olursak, 12 Eylül atıldığını görüyoruz. Eğer ortaya çıkan Cumhur-
1980 askeri darbesinin gerekçelerinden birisi o başkanlığı seçim krizi, parlamentonun tıkanma-
tarihlerde Cumhurbaşkanının seçilemeyişidir. sı ve 21 Ekim Anayasa referandumuna giden sü-
Yine 27 Nisan E-Muhtırasının gerekçelerinden reçte Genel Başkanımız Sayın Devlet Bahçeli’nin
birisi, Parlamenter Sistemin Cumhuriyet Halk açıklamasının bir paragrafını okumak istiyorum:
Partisinin öncülüğünde ve bazı vesayet odakla-
“Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi-
rının rehberliğinde tıkanması, meclisin cumhur-
nin, Cumhurbaşkanının yetkilerinden bağımsız
başkanını seçemeyişi ve akşamına da 27 Nisan
olarak ele alınamayacağı bir gerçektir. Bu konu-
E-Muhtırasının Genel Kurmay Başkanı tarafın-
ların aceleye getirilmesi, ileride başka sıkıntı ve
dan verilmesidir.
sorunların yaşanmasına yol açacaktır. Bu bakım-
Muhtıra, ihtar demektir, ihtarda tehdit vardır. dan, anayasal sistemimizde merkezi bir konum-
Kim kimi tehdit ediyor? Asker, halk tarafından da bulunan Cumhurbaşkanlığına ilişkin düzen-
seçilen hükümeti tehdit ediyor. lemelerin, seçimlerden sonra yani 22 Temmuz
32 2017 ÇALIŞTAY RAPORU