Page 35 - cumhurbaskanligi-sisteminde-idarenin-denetimi-calistay-raporu-ombudsmanlik

CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİNDE İDARENİN DENETİMİ

2007 erken seçimlerinden sonra oluşacak meclis nı o dönemki hükümet faaliyetlerini, hükümet
tarafından bir bütünlük içerisinde ele alınması, krizlerini ve siyasi kör döğüşü ve çekişmeleri
siyasi basiretin icabı olacaktır.” dikkate alırsak Sayın Genel Başkanımızın uya-
rılarının fevkalade önemli olduğunu görebiliriz.
2007 Haziran, Temmuz ve Ekim aylarında da
benzeri şekilde uyarılar yapılmıştır. Bu süreçlere Ayrıca üçüncü başlık olarak, cumhurbaşkanları
baktığımızda 10 Ağustos 2014 tarihinde Cum- ile başbakanların ilişkileri cumhuriyet tarihimiz
hurbaşkanının halk tarafından seçilmesi ile bir- boyunca genellikle sorunlu olmuş, zaman zaman
likte, bu öngörülen endişeler ve Cumhurbaşkan- da krize yol açmıştır. Hemen hemen bütün cum-
lığı-Hükümet ilişkilerinde yaşanan sorunlar bir hurbaşkanları döneminde cumhurbaşkanları ile
bir gerçekleşmiş ve bu anayasa değişikliği adeta başbakanların ve hükümetlerin ilişkilerindeki
bir zorunluluk haline gelmiştir. meydana gelen ve sistemik yapıdan kaynakla-
nan sorunlar önemli etkendir. Bunlar kesinlikle
Anayasa değişikliğine ilişkin Milliyetçi Hareket
şahıslarla ilgili sorunlar değildir, hiçbirisi öyle
Partisi Genel Başkanımız Sayın Devlet Bahçe- değildir.
li’nin 11 Ekim 2016 tarihinde yaptığı çağrı ve da-
vet fevkalade önemlidir. Genellikle hatırlandığı Ayrıca, hülasa edecek olursak; hükümet siste-
için tekrarlamayacağım ancak devletin tepesin- minde çok başlılık veya çift başlılık Anayasa de-
deki bu fiili durum yani halk tarafından seçilen ğişikliğine gerekçe oluşturmuştur.
Cumhurbaşkanı ile yine halk tarafından belirle-
nen hükümet ve yürütme sisteminde meydana Anayasa ve denetim deyince aklımıza önce ikti-
gelen bu krizi çözme çağrısı ile 18 Ekim 2016’da darın sınırlandırılması meselesi gelir. Anayasa
hareketlerinin ve Parlamento faaliyetlerinin te-
fevkalade önemli gördüğüm, önemi ve haklılığı
her geçen gün biraz daha ortaya çıkan bir öneri melinde bu düşünce yatar.
ve uyarı var. Cümle aynen şu şekilde; “Hükümet AHMET AYDIN (TBMM BAŞKAN VEKİLİ-
sistemi üzerinde yapılan tehlikeli oynamalar, OTURUM BAŞKANI)
hukuki temeli olmayan siyasi ve hamasi uygula-
malar, rejim krizine dönüşebilecektir. Politik di- Sayın Akçay, uzatmalara başladık, buyurun.
namiklerin çarpıtılması, çiğnenmesi, başka baş- ERKAN AKÇAY (MHP GRUP
kentlerin çekim alanına paldır küldür girilmesi, BAŞKANVEKİLİ)
açık açık söylüyorum, sadece komşu ülkelerle
ilişkilerimizin kesilmesine yol açmayacak, daha Bu yeni anayasa değişiklikleri ile birlikte kana-
korkuncu, bize bir vatan kaybettirecektir.” atimiz odur ki, kuvvetler ayrılığı daha belirgin
hale gelmiştir. Kuvvetlerin birbirinden daha be-
Değerli arkadaşlarım, bu uyarılar fevkalade
lirgin şekilde ayrıldığını söylemek mümkündür.
önemlidir. Lütfen hatırlayalım, 1912-13 Balkan
Harbine neden girdik, neden kaybettik ve neler Bunun göstergelerinden birincisi, demokratik
kaybettik? I. Dünya Savaşına neden girdik, nasıl meşruiyetin kaynağı olan millet iradesinin yasa-
girdik, nasıl kaybettik, sonucu ve bedeli ne oldu? ma ve yürütme organları bakımından ayrı ayrı
Bunların siyasi gerekçelerini, siyasi alt yapıları- tecelli edecek olmasıdır. 3 Kasım 2019’dan itiba-

ÇALIŞTAY RAPORU 2017 33