Page 551 - egitim-ve-ogretim-hakki-3
P. 551
bir bölümünü oluşturmaktadır. “Eğitim hakkı”nın etkili olması için, diğer
hususların yanı sıra, eğitimi alan bireyin aldığı eğitimden yarar sağlama,
ya da bir başka deyişle, o ya da bu şekilde, her Devlet’te yürürlükte olan
kurallar çerçevesinde, tamamladığı eğitimin resmi olarak tanınması imkâ-
nına da sahip olması gereklidir.” denilmiştir. Bir başka anlatımla, eğitim
hakkını reddetmeme yükümlülüğü altında olan Sözleşmeci Devletler,
yetki alanlarındaki herkese “belli bir zamanda mevcut olan eğitim
kurumlarına erişim hakkını” ve “tamamladığı eğitim çalışma-
larının resmi olarak tanınması yoluyla” “alınan eğitimden yarar
elde etme imkânını” vermelidirler .
21
55. AİHM’ne göre eğitim hakkının kapsamına devlet okullarının
yanı sıra özel eğitim kurumları da dâhildir, ayrıca bu hak eğitimin il-
köğretim, ortaöğretim ve yükseköğretim seviyelerinin tümü bakımın-
dan uygulanmaktadır. Eğitimin seviyeleri arasında bir öncelik sırala-
ması yapıldığında ise Mahkemenin çocukların eğitimine büyüklerden
daha fazla önem verdiği görülmekte ve çocukların gelişimi için temel
öneme sahip olan ilköğretim seviyesindeki öğretime erişimin hiçbir
kuşkuya yer bırakmayacak şekilde güvence altına alındığı Mahkeme-
ce kabul edilmektedir . Nitekim bu kabulün doğal bir sonucu olarak
22
Mahkeme, Devletin eğitim hakkı alanında sahip olduğu takdir alanı-
nın, eğitim kurumunun seviyesi yükseldikçe arttığını; buna karşılık bu
eğitimin birey ve toplum bakımından önemine bağlı olarak azaldığını
kabul etmektedir .
23
56. Anayasa Mahkemesi’nin ve AİHM’nin Protokol’ün 2 nci mad-
desinde güvence altına alınan eğitim hakkının kullanımına ve bu hak-
tan yararlanılmasına getirilen sınırlamaları incelediği örneklere aşağı-
da yer verilmiştir.
57. Ali/Birleşik Krallık Davası, Başvuru No: 40385/06,
11/1/2011 24
Dava, bir okulda çöp kutusunda çıkan yangının kasıtlı olarak baş-
latıldığı yönünde uyanan şüphe üzerine, yangının başladığı sırada sı-
nıfın civarında olan ortaokul öğrencisi 14 yaşındaki başvuran ile di-
ğer iki öğrencinin polis soruşturması tamamlanıncaya kadar okuldan
uzaklaştırılmalarının eğitim hakkını ihlal ettiği iddiasına ilişkindir.
57.1. 8 Mart 2001’de gerçekleşen olay üzerine okul tarafın-
dan başvuranın ailesine öğrencinin 5 Nisan tarihine kadar okuldan
546 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU