Page 140 - ekonomi-maliye-ve-vergi-1

Hukuk devleti, insan hak ve özgürlüklerini ön planda tutan, bu
hakları koruyucu, adaletli bir hukuk düzeni kuran ve bunu sürdürmek-
le kendini yükümlü sayan, Anayasa’ya aykırı durum ve tutumlardan
kaçınan, hukuku tüm devlet organlarına egemen kılan, Anayasa ve hu-
kukun üstün kurallarıyla kendini bağlı sayan, yönetenlerin her türlü
işlem ve eylemleri yargı denetimine tabi olan bir devlettir.
Anayasanın 125 ve 138 inci maddeleri göz önüne alındığında, yasa
koyan idarenin her türlü eylem ve işlemlerine yargı yolunu açık tut-
muş, yasama ve yürütme organları ile idarenin, mahkeme kararlarına
uymak zorunda olduğunu, yargı kararlarının geciktirilmeksizin yerine
getirilmesi gerektiğini en üst hukuk normu olan Anayasayla teminat
altına almıştır.
İdarenin yargı kararlarını kendiliğinden yerine getirmek zorunda
olmasına rağmen, yerine getirmemesi hukuk devleti ilkesi açısından
ciddi bir sorun olarak görünmektedir.

Kanun koyucu 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu-
nun 20 ve 34 üncü maddelerinde ilama bağlı borçların geciktirilmeden
ödenmesi gerektiğini ve söz konusu bu gibi borçların diğer borçlara
göre öncelik sahibi olduğunu hüküm altına alarak mali imkansızlık-
ların yargı kararlarının yerine getirilmesine engel olmamasını bir an-
lamda teminat altına alınmıştır.
Malatya 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/616 E. ve 2008/426
K. sayılı kararı incelendiğinde, şikayetçiler ..., ... ve ... dışında on sekiz
kişinin daha alacaklı olduğu görünmektedir. Mahkeme kararında hak
sahibi olarak görünen tüm kişilerin alacak miktarlarının birbirinden
farklı olduğundan raporumuzda şikayetçiler ve alacak miktarları ayrı
ayrı değerlendirmeye tabi tutulmadan, ilgili idare tarafından yerine ge-
tirilmeyen tazminat miktarı üzerinden değerlendirme yapıldığında ge-
rek şikayetçinin dilekçesindeki beyanları gerekse Elazığ Valiliği İl Özel
İdaresinin ve Baskil Kaymakamlığının tarafımıza göndermiş olduğu
yazı cevapları ve dosyadaki bilgi ve belgeler üzerinden yapılan incele-
me ve araştırma sonucunda, tüm alacaklılara toplam ödenmesi gereken
tazminat miktarının 909.930,86 TL olduğu, söz konusu tutarın toplam
586.674,88 TL’ lik kısmı Baskil Kaymakamlığı hesapları üzerine konul-
muş haciz sonucunda alacaklılara ödendiği, kalan kısmın ödenmediği
anlaşılmıştır. Baskil Kaymakamlığı Köylere Hizmet Götürme Birliği’nin

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 135