Page 62 - ekonomi-maliye-ve-vergi-1
P. 62
da kusuru bulunduğu şeklinde bilirkişilik görüş ve kanaati belirtilmiş-
tir.
Diğer taraftan şikâyet konusu çerçevesinde ve idarenin, şikâyetçiye
yapacağı ödemeye faiz uygulamamasına ilişkin olarak çeşitli yargı ka-
rarları da tetkik edilmiştir.
64. Anayasa Mahkemesi’nin E:1997/34 K:1998/79 sayılı kararın-
da, “(…) Faiz, kişi veya kurumların kullanımına terk ve tahsis edilen nakdî
sermayeye karşılık sermaye sahibi lehine oluşan medenî bir “semere” veya
“ivaz”dır. Ayrıca alacaklının zararını karşılama işlevi olan, edimini taahhü-
düne uygun biçimde süresinde; muaccel borcunu vadesinde ödemeyen borç-
lunun, bu süreden yararlanmış olma sonucu alacaklı lehine doğan nakdî bir
ödentidir. Kaynağı, asıl alacağın kaynağını oluşturan, hukukî işlem, hukukî
fiil veya kanundur. Asıl alacağa bağlı olarak doğan fer’i bir haktır. “ tanım-
lamalarına yer verilmiştir.
65. Yine Anayasa Mahkemesi’nin, E:1988 7 K:1988 27 sayılı kara-
rında “(…) Bilindiği gibi faiz; ekonomik açıdan, “paranın fiatı”dır. Herhan-
gi bir kimse, kendisine ait olmayan bir parayı, hangi isim altında olursa
olsun, belli bir süre kullandığı paranın asıl sahibine “faiz” ödemek zorunda-
dır.” hükmüne yer verilmiştir.
66. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun E:2001/21 105 K:2001/139
sayılı kararında, “ Mahkeme ile Özel Daire arasındaki uyuşmazlık, 3201
sayılı Yasaya göre, yurt dışı hizmetlerini borçlanan ve buna bağlı kendisine
yaşlılık aylığı bağlanan bir Türk Vatandaşının uzun sayılabilecek bir süre
sonra; yaşlılık aylığından yararlanma koşullarından biri olan yurda kesin
dönüş koşulunun bulunmadığının anlaşılması üzerine, Kurumca; gerek
borçlanma ve gerekse yaşlılık aylığının iptaliyle, borçlanma sırasında Kuru-
ma döviz karşılığı ödenen Türk Parasının davacıya iade edilmek istenmesi
halinde, bu bedele faiz uygulanıp uygulanmayacağına ilişkindir.
67. Mahkeme; borçlanma bedelinin, ne kadar süre geçerse geçsin iade
edilmek istendiği tarihe kadar ki dönem için faize hükmedilmeyeceğine
karar vermiş, Özel Daire ise, faiz kurumuna ilişkin esaslar çerçevesinde,
davacının faiz isteme hakkı olduğunu kabul etmiştir. (Davacının borçlan-
ma ile ilgili işleminin kurumca iptal edildiği ve bu iptal nedeniyle davacının
borçlanma karşılığı bulunan primlerini geri aldığı ve geri alma sırasında
faiz hakkında BK. 113. maddesi gereğince ihtirazi kayıt dermeyanında bu-
lunduğu uyuşmazlık konusu değildir. Uyuşmazlık, davacının borçlanmanın
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 57