Page 157 - geri itme ozel raporu son

“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu

Temel Haklar Yetkilisinin, Frontex’in herhangi bir faaliyeti hakkında inceleme yürütme yetkisi vardır
(109.2.b md). Yanlış uygulamalara dikkat çekme sorumluluğu bulunmakla birlikte tavsiyeleri bağlayıcı
değildir. Ancak Frontex İcra Direktörü, Temel Haklar Yetkilisi ile iş birliği yapmakla yükümlüdür. Ajansın
bir personeli hakkında kayıtlı bir şikâyet olması durumunda, Temel Haklar Yetkilisi, İcra Direktörüne
disiplin tedbirleri de dahil olmak üzere uygun takibi gerçekleştirmesini ve uygun olduğunda, bu Yö-
netmelik ve ulusal hukuk uyarınca hukuki veya cezai yargılama işlemlerini başlatmasını tavsiye eder.
İcra Direktörü uygun takibi sağlar ve bulgular, disiplin tedbirlerinin uygulanması ve bir şikâyete yanıt
olarak Ajansın takibi hakkında belirlenen bir zaman dilimi içinde ve gerekirse daha sonra düzenli ara-
lıklarla Temel Haklar Yetkilisine rapor verir (111.6. md). 11

Frontex’in çalışmalarının, kurucu mevzuata ve AB Temel Haklar Şartı’na uygun olarak yürütül-
mesi gerekmektedir. Buna karşın uygulamada, göçmen taşıyan teknelere yönelik müdahale
yetkisi kapsamında gerçekleştirdiği uygulamalar birçok insan hakları örgütü tarafından eleş-
tirilmektedir.

Avrupa Ombudsmanı uluslararası raporlarda ve medyada yer alan eleştiri ve şikayetlerin so-
nucu olarak, Frontex şikayet mekanizmasının işleyişine ve Temel Haklar Yetkilisinin rolü ve
bağımsızlığına ilişkin resen inceleme başlatmıştır.

15/06/2021 tarihli “in OI/5/2020/MHZ on the functioning of the European Border and Coast Gu-
ard Agency’s (Frontex) complaints mechanism for alleged breaches of fundamental rights and
12
the role of the Fundamental Rights Officer” başlıklı resen inceleme kararında;
“Mevcut uygulama kuralları uyarınca, şikâyet sahibinin iletişim bilgilerini vermesi gerektiği, isimsiz
şikâyetlerin kabul edilmediği görülmektedir. Şikâyet sahipleri, gerçek veya tüzel kişi olsun, herhangi
bir tarafça temsil edilebilir.

Bugüne kadar, tüm şikâyetlerin Frontex operasyonlarına katılan ulusal makamların personeliyle
ilgili olduğu, Frontex personelinin eylemleriyle ilgili herhangi bir şikâyet alınmadığı, bu nedenle, İcra
Direktörünün henüz böyle bir şikâyetle ilgilenmesi gerekmediği,

Temel Haklar Yetkilisi’nin ilgili ulusal makamdan, uygun takibin ardından soruşturmasının kapatıl-
dığını bildiren bir yanıt aldıktan sonra davayı kapattığı, ulusal makama bulgularına ulaşması için
Temel Haklar Yetkilisinin şikâyeti ilettiği andan itibaren altı ay verildiği,

Bir ulusal makam Temel Haklar Yetkilisine yanıt göndermezse veya “sonuca ulaşmaya yetersiz bir
yanıt” gönderirse FRO’nun İcra Direktörü ve Yönetim Kurulunu bilgilendireceği, konunun takibinin
sağlanacağı, ulusal makamdan sonuca ulaşmaya yetersiz bir yanıt alınan fakat yanıta bağlı ola-
rak daha fazla bilgi beklenemeyeceği durumlarda davanın kapatılacağı,

11 Avrupa Ombudsmanı’nın 15/06/2021 tarihli, in OI/5/2020/MHZ on the functioning of the European Border and Coast Guard Agency’s
(Frontex) complaints mechanism for alleged breaches of fundamental rights and the role of the Fundamental Rights Officer, başlıklı
resen inceleme kararı için bkz. https://www.ombudsman.europa.eu/en/decision/en/143108, paragraf 27, 28 ve 29.; Erişim Tarihi:
05/09/2021.
12 A.g.e.

155