Page 208 - kdk-2015-yillik-rapor

KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

belirleme hak ve yetkisi verilmemiştir. Elektrik enerjisinin nakli esnasın-
da meydana gelen kayıp ile başka kişiler tarafından hırsızlanmak suretiyle
kullanılan elektrik bedellerinin, kurallara uyan abonelerden tahsili yoluna
gitmek hukuk devleti ve adalet düşünceleri ile bağdaşmamaktadır. Hem bu
hal, parasını her halükarda tahsil eden davacı Kurumun çağın teknik geliş-
melerine ayak uydurmasına engel olur, yani davacı kendi teknik alt ve üst
yapısını yenileme ihtiyacı duymayacağı gibi; elektriği hırsızlamak suretiyle
kullanan kişilere karşı önlem alma ve takip etmek için gerekli girişimlerde
de bulunmasını engeller. Oysa ki, elektrik kaybını önleme ve hırsızlıkları
engelleme veya hırsızı takip edip, bedeli ondan tahsil etme görevi de biz-
zat enerjinin sahibi bulunan davacıya aittir. Bununla birlikte, tüketici olan
vatandaşın faturalara yansıtılan kayıp-kaçak bedelinin hangi miktarda ol-
duğunun apaçık denetlenebilmesi ve hangi hizmetin karşılığında ne bedel
ödediğini bilmesi, yani şeffaflık hukuk devletinin vazgeçilmez unsurların-
dandır.” şeklinde hüküm verilmiştir.
Anayasamızın 35 inci maddesinde; herkesin mülkiyet hakkına sahip ol-
duğu, bu hakkın ancak kamu yararı amacıyla, kanunla sınırlanabileceği,
mülkiyet hakkının kullanılmasının toplum yararına aykırı olamayacağı
düzenlenmiştir. BM İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin mülkiyet
hakkını düzenleyen 17 nci maddesi, “Hiç kimsenin keyfi olarak mülkiye-
tinden yoksun bırakılamayacağı” hükmünü amirdir. Avrupa İnsan Hakla-
rı Sözleşmesine Ek 1 No.lu Protokolün 1 inci maddesinde “Her gerçek
ve tüzel kişinin, mal ve mülk dokunulmazlığına riayet edilmesini isteme
hakkının olduğu, herhangi bir kimsenin ancak kamu yararı sebebiyle ve
yasada öngörülen koşullara ve uluslararası hukukun genel ilkelerine uygun 207
olarak mal ve mülkünden yoksun bırakılabileceği.” hüküm altına alınmıştır.
“Mal ve mülk” kavramı mahkeme kararlarında çok geniş yorumlanmakta,
hisseler, patentler, tahkim kararları, emeklilik maaşı hakkı, kira hakları gibi
bütün maddi hakları kapsamaktadır (AİHS Kapsamında Mülkiyet Hakkı,
Avrupa Konseyi İnsan Hakları El Kitapları No:10, ss.8). Bu doğrultuda;
dağıtım tarifesinin bir unsuru olarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
tarafından belirlenen ve elektrik faturalarına yansıtılarak tüketicilerden
tahsil edilen kayıp-kaçak bedelinin mülkiyet hakkı güvencesi kapsamında
olduğu değerlendirilmiştir. Bu çerçevede; kayıp-kaçak bedelinin tüketicile-
rin elektrik faturalarına yansıtılması, hem Anayasada hem de Avrupa İnsan
Hakları Sözleşmesinde yer bulan mülkiyet hakkı güvencesinin ihlali anla-
mına geleceği kanaatine varılmıştır.

YILLIK RAPOR 2015