Page 109 - kdk-sempozyum-1
P. 109
retiyle tesis edildiğinin kabulü mümkün bulunmadığından, davanın görüm ve çö-
zümünde adli yargı yeri görevli bulun(duğuna)» karar vermiştir. (UM, E. 2013/253,
K. 2013/367, KT. 11.03.2013, RG. 18.04.2013, Mükerrer, sy. 28622. Benzer şekilde bkz.
UM, E. 2013/254, K. 2013/368, KT. 11.03.2013, RG. 18.04.2013, Mükerrer, sy. 28622;
UM, E. 2012/42, K. 2012/113, KT. 21.05.2012, RG. 18.06.2012, Mükerrer, sy. 28327;
UM, E. 2008/33, K. 2009/36, KT. 02.03.2009, RG. 24.07.2009, sy. 27298).
Bir diğer örnek Teşkilatı Güçlendirme ve/veya Destekleme Vakıflarıdır. Uyuş-
mazlık Mahkemesi’nin bu konuda çok çarpıcı bir kararını görüyoruz. Uyuşmaz-
lık Mahkemesi, mülkiyeti Adalet Teşkilatını Güçlendirme Vakfı (ATGV)’na ait
lojmanda oturan bir hakimin geçici görevi sona ermesine rağmen bu lojmanda
ailesinin oturmasına izin verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun Vakıf Yönetim
Kurulunca reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açtığı davanın, işlemin adalet
hizmetiyle birlikte yürüyen ve ona bitişik idari nitelik taşıdığı gerekçesiyle idari
yargı yerince çözümlenmesi gerektiğine karar vermiştir. Uyuşmazlık Mahkemesi
bu sonuca, ATGV’nın hukuki statüsünü sonra da ATGV ile davacı hakim arasın-
daki hukuki ilişkinin niteliğini irdeleyerek varmıştır. UM, vakıf bir özel hukuk tü-
zel kişisi olsa da oluşumu, gelirleri ve tanınan muafiyetler dikkate alındığında
ATGV’nin hukuki niteliğini “ ... ‘adalet hizmeti’ne yardımcı ve ‘o’ na bitişik olarak
kamu hizmeti yerine getiren ve [kurucuları ile organları tümüyle Bakanlık merkez
teşkilatında görev yapan kamu görevlilerinden oluşmasından hareketle] ağırlık-
lı olarak kamusal bir nitelik taşıması dolayısıyla da kamu tüzel kişiliğine yakla-
şan yeni bir müessese olduğunun kabulü gerekir” şeklinde tespit ettikten sonra
“Kamu görevlilerine lojman tahsis edilmesi, 2946 sayılı Kamu Konutları Kanunu
ve buna göre çıkarılan Kamu Konutları Yönetmeliği ile düzenlenmiş olup, bu
yasal düzenlemeler idare hukuku alanının kapsamında bulunmaktadır” gerekçe-
siyle ATGV ile davacı hakim arasındaki hukuki ilişkinin niteliğini de idare hukuku
alanına ilişkin görmüştür (UM, E. 1999/1, K. 1999/11, KT. 03.05.1999, RG. 08 Haziran
1999, sy. 23719, s. 25-32). Dikkat edileceği edileceği üzere Uyuşmazlık Mahkemesi, I. Uluslararası Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Sempozyumu
ATGV özel bir kanunla kurulmamış olmasına rağmen Vakıf Senedinde yer alan
hükümlerden hareketle bu sonuca varmıştır.
Uyuşmazlık Mahkemesinin bu içtihadından sonra Danıştay, bir ATGV Yönetim
Kurulu’nca kendisine lojman tahsis edilmemesine ilişkin işleminin iptali istemiy-
le bir hakim tarafından açılan davayı görev yönünden reddeden İdare Mahke-
mesi kararını aynı gerekçelerle bozmuştur (D5D, E. 2000/476, K. 2000/1516, KT.
17.05.2000, KY).
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU 109