Page 110 - kdk-sempozyum-1

Danıştay, aynı konudaki bir diğer uyuşmazlıkta Türkiye Diyanet Vakfı’nı da bu şe-
kilde görmüştür: “… ‘diyanet işlerine’ yardımcı olmak ve ‘o’na bitişik olarak kamu
hizmeti yerine getiren ve ağırlıklı olarak kamusal bir nitelik taşıması nedeniyle de
kamu tüzel kişiliğine yaklaşan yeni bir müessese olduğunun kabulü gerekir”. (D5D,
E. 2000/624, K. 2003/1085, KT. 01.04.2003, KY).

Yine kitaplarda Türkiye Jokey Kulübü de bu konuda verilen eski örnekler arasında
yer almaktadır. 23.01.1991 tarihinde Bursa’da yapılan at yarışında hakemler tarafın-
dan birinci ilan edilmesine rağmen, Yüksek Komiserler Kurulu tarafından ikinci
gelen atın birinci ilan edilmesi üzerine bu işlemin iptali ve bu sonuca göre altılı
ganyan ikramiyesinin kendisine verilmesi istemiyle dava açılmıştır. 6132 sayılı At
Yarışları Hakkında Kanunun 1. maddesinde, “Türkiye sınırları içerisinde at yarışları
düzenlemeye, yurt içinde ve yurt dışında düzenlenen yarışlar üzerine yurt için-
den ve yurt dışından müşterek bahis kabul etmeye Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
yetkili (olduğu)” belirtilmiş, 5. maddesinde, “Tarım Vekaletinin birinci maddede
yazılı hak ve selahiyetleri at yetiştirme ve ıslahını teşvik gayesi ile kurulmuş ve
amme menfaatine çalıştığı usulen onanmış derneklerden uygun görülecek bir
veya bir kaçına muayyen şartlarla ve 30 seneyi geçmemek üzere Tarım Vekale-
tinin teklifi ve İcra Vekilleri Heyetinin kararı ile devredilebil(eceği)” hükme bağ-
lanmıştır. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı bu yetkisini, bir sözleşme ile Türkiye Jokey
Kulübüne devretmiştir. Olayda, 6132 sayılı Kanunun 8. maddesi ile oluşumunun
Bakanlıkça çıkarılacak bir Yönetmelikle (At Yarışları Yönetmeliği, RG. 19.04.2011,
I. Uluslararası Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Sempozyumu
sy. 27910) olacağı belirtilen ve üyeleri ilgili Bakan tarafından seçilen dokuz kişi-
den oluşan Yüksek Komiserler Kurulu kararının iptali istemiyle açılan davada,
Uyuşmazlık Mahkemesi, Kurulun idari bir kurul olduğu, kararlarının da idari ni-
telik taşıdığı, (davalı) Türkiye Jokey Kulübünün Dernekler Kanunu uyarınca ku-
rulmuş bir özel hukuk tüzel kişisi olmasının bunu değiştirmeyeceği gerekçesiyle
davanın idari yargı yerinde görülmesine karar vermiştir (UM, E. 1995/2, K. 1995/1,
KT. 13.02.1995, RG. 20 Mart 1995, sy. 22233, s. 29-31).

Sonuç olarak şunları söyleyerek tebliğimi sona erdirmek istiyorum. Kamu hizme-
ti yürüten özel hukuk tüzel kişileri ile Kanunun 5. maddesinin 2. fıkrasında sayılan
istisnalar hariç, idare kavramı içerisinde mütalaa edilen Devlet organları, Kamu
Denetçiliği Kurumu’nun görev alanı içindedir. Kanun, özel hukuk tüzel kişileri
bakımından organik değil fonksiyonel ayrımı benimsemiştir. Buna göre, i. Kamu
hizmeti yürütmeyen yani tamamen özel hukuk ilişkileri çerçevesinde faaliyet yü-

110 KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU