Page 57 - kdk-sempozyum-1
P. 57
Modern toplumlarda hukukun üstünlüğü, bir güç kontrolleri ve dengeleri sis-
temine dayanır. Montesquieu’ya bakıldığında, bir kişi veya kamu organı devlet
güçlerini bir merkezde topladığında siyasi özgürlük risk altına girer ve modern
toplumlarda “güç gücü durdurur ilkesi” (que le pouvoir arrete le pouvoir) çalı-
şabilir bir çapraz kontrollü ve dengeli devlet fonksiyonları sisteminin oluşturul-
masıyla uygulanır.
Neredeyse kırk yıllık serbest seçimlerden sonra soru; seçilmiş demokratik hükü-
metlerin insanları kötü idareden, haklarına saygısızlıktan ve hatta kamu idare-
sinin yolsuzluklarından korumaya yeterli olup olmadıklarıdır. Cevap hayırdır ve
Ombudsmanlığın devreye girdiği yer de burasıdır.
Ombudsmanlığın Yunanistan ile hukukun üstünlüğünün temel sorununun hakla-
rın, hukuki kuralların ve ilkelerin kanunlaştırılmasının pratikte tam uygulamalarla
birleştirilemediği diğer modern toplumlardaki rolü çok önemlidir
Ombudsmanın rolü özünde, yönetimde şeffaflık ve yürütmenin hesap verebi-
lirliğini artırmayı amaçlayan, devlet ile vatandaş arasındaki uyuşmazlıkların çö-
zümü için gayri adli, mahkeme dışı bir mekanizma olarak adli korumayı tamam-
lamaktadır. Yunan Ombudsmanının kanuni görevi, kişilerin hak ve menfaatlerini
korumak, kötü idare ile mücadele etmek ve hukukiliği korumaktır.
3. Ombudsmanlık adli korumayı nasıl tamamlar ? 2
Yunan Ombudsmanlığı ilk kurulduğunda, pek çok hakimin çekinceleri veya kuş-
kuları vardı. Hiçbir yaptırım gücü olmayan bu kurumun ne yapabileceğini veya
neden gerekli olduğunu anlayamadılar. Bu bağlamda da durum değişti.
Modern toplumlarda mahkemelerin aşırı yüklü ve bekleyen derdest dava işleri-
nin artıyor olması sık bir fenomendir. Aynı zamanda, pek çok kişi adli bir sürecin
mali yükünü karşılayamamaktadır; sürecin gerektirdiği zaman ve maliyet insanla- I. Uluslararası Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Sempozyumu
rı yıldırmaktadır ve ayrıca haklarını kullanmalarını engellemektedir. Bu, modern
demokratik sistemlerin ele alınması gereken bir kusurudur. Ombudsmanlık bu
soruna çare olabilir. Uygulamada, kamu idaresince kişilerin hak ve menfaatlerine
saygıyı amaçlayarak hukukun üstünlüğünün önemli ölçüde uygulanmasına katkı-
da bulunur. Daha belirgin olarak, mahkemeye getirilebilecek idari uyumsuzluklar,
2. Bir kati devlet güçleri ayrılığı anayasal sistemine dayanarak, Yunan Ombudsmanının uygulamasının yanı sıra Om-
budsmana yetki veren hukuk, temel olarak tüm adli sisteme dokunmama yaklaşımını korumaktadır. Yine de Ombu-
dsmanlık Kurumu, hukukun üstünlüğünü pekiştirme konusunda mahkemeleri tamamlamada önemli bir rol oynar.
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU 57