Page 157 - soma rapor 30122014
P. 157
sağlanmalıdır.
Düşük yatırımlı küçük işletmelerin iş sağlığı ve güvenliğini planlarına yansıtmayıp ek
bir yük olarak değerlendirmesinin önüne geçilmelidir. İş sağlığı ve güvenliğinin yatırım
aşamasından başlayarak tüm işlerin önemli bir parçası olması sağlanmalıdır.
İş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmadığı, çalışanların hayati tehlikelere maruz
kaldığı işyerlerinde teftiş sonucunda tespitlere dayanılarak alınan, 6331 Sayılı Kanunun 25 inci
maddesi uyarınca işyerinde işin durdurulması kararlarının, Valilikler ve ilgili kurumlar
tarafından ivedi şekilde uygulanması, durdurma işleminin etkin ve amacına uygun olması için
önem arz etmektedir.
Maden işyerlerinde istenen mevzuata aykırılıkların giderilmesi için yapılması gerekli
harcama ve maliyet ile idari para cezası karşılaştırıldığında idari para cezalarının çok düşük
kaldığı görülmektedir. Örneğin; 100 bin metreküplük bir kademe düzeltme işinin maliyeti en
az 200- 300 bin TL iken idari para cezası 1.000 – 2.000 TL civarındadır. İdari para cezaları
riskin büyüklüğü ve kapsadığı işçi sayısı dikkate alınarak hesaplanmalıdır. Mevcut durumda ise
idari para cezası uygulanması yerine işyerinin sürekli izlenerek mevzuata aykırılıklar
konusunda işveren ve mühendislere baskı ve takip yapılması daha uygun bir yaklaşımdır.
İşverenlerin çoğunluğunun iş sağlığı ve güvenliği mevzuatının belgelendirme ve
dokümantasyon konularına eğildikleri halde, işletmelerinin fiziksel şartlarında yapılması
gereken iyileştirmeleri ihmal ettikleri görülmüştür. İhmal edilen fiziksel şartların iyileştirilmesi
çalışmalarına ağırlık verilmesi gerekmektedir.
Yeraltı kömür ocaklarına giriş ve çıkışlar genel olarak desandreler vasıtasıyla
yapılmaktadır. Teftişi yapılan yeraltı nitelikli kömür ocaklarının bir kısmında desandre
boylarının (uzunluğu) arttığı, kimi ocaklarda ise 1000 metrenin üzerine çıktığı tespit edilmiştir.
Bu durumun ise beraberinde tahkimat, havalandırma ve nakliyat sisteminde sıkıntılara yol
açtığı anlaşılmıştır. Özellikle eğimi ve uzunluğu fazla desandre ile çalışan ocaklarda işçilerin
ocağa giriş ve çıkışlarının sorun teşkil etmekte olduğu anlaşılmıştır. Zira desandrelerde mevcut
nakliyat sisteminin yalnızca malzeme ve kömür nakline yönelik olarak kurulup, kullanılmakta
olduğu, insan nakline uygun olmadığı, çalışanların ise yürümek suretiyle ocağa giriş ve çıkış
yapmak zorunda oldukları belirlenmiştir. Ancak geçmişte yaşanan ve yasak olmasına rağmen
çalışanların, insan nakline uygun olmayan nakliye vagonlarına binmek suretiyle ocağa giriş ve
çıkış yaptıkları ve bu esnada da kazalandıkları bir gerçekliktir. Bu nedenle de, özellikle
desandre uzunluğu ve eğiminin fazla olduğu ocaklarda, insan (çalışan) nakline uygun nakliyat
143