Page 218 - soma rapor 30122014
P. 218
35. Somut vaka bazlı düzenlemelerin toplumdaki adalet duygusunu zedelediği dikkate
alınarak, Soma’da yaşamlarını kaybeden işçilerin ailelerine yönelik yapılan ve Ermenek
kazası için de yapılması planlanan sosyal yardıma ilişkin düzenlemelerin, maden ocakları
dâhil olmak üzere tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinde çalışan tüm işçilerin iş kazası
sonucu hayatlarını kaybetmeleri halinde sağlanması için düzenlemeler yapılması eşitlik
ve adalet adına daha uygun olacaktır.
36. Maden işçilerinin eğitimlerinin mevzuatta öngörüldüğü şekil ve içerikte, amacına
uygun verilmesi her ne kadar işverenin sorumluluğunda olsa da, uygulamada işverenin bu
yükümlülüğü yerine getirmediği anlaşılmaktadır. İşverenin sorumluluğunu yerine getirmemesi
üzerine gerekli cezanın uygulanacağından şüphe edilmemekle birlikte, bundan sonraki süreçte
benzer sıkıntıların yaşanmaması için konuyla ilgili devletin denetleme görevini üstlenmesi
gerekmektedir. Denetleme görevini yerine getirecek idari otoritenin, sadece işverenin beyanını
esas almak yerine, eğitim veren kuruluşların da devlete bildirimde bulunmasını şart koşmasının,
işçilerin de aldıkları eğitimlerle ilgili görüş ve önerilerini gerek sendikalarına gerekse bireysel
olarak, baskı altında kalmadan iletebilecekleri bir sistemin oluşturulmasının yararlı olacağı
değerlendirilmektedir.
Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından
standardı yayımlanan ve tebliğlerde belirtilen mesleklerde, mesleki yeterlilik belgesine sahip
olmayan kişilerin çalıştırılmaması, olumlu bir gelişme olarak değerlendirilmekle birlikte,
işveren tarafından düzenlenecek olan işe başlama eğitimlerinin ardından Mesleki Yeterlilik
Kurumu tarafından bir sınav yapılması, bu sınavda başarılı olan işçilere madenlerde
çalışma sertifikasının verilmesi gerekmektedir. İş başındaki işçilere verilecek eğitimlerin
de MYK tarafından takip edilmesi, eğitimleri almayanların sertifikalarının iptal edilmesi
sağlanmalıdır.
37. İşverende iş güvenliği ve sağlığı kültürünün oluşmasını sağlamak için, bu konuda
alınacak tedbirlerin bir maliyet unsuru olmadığına, bilakis işçi-işveren arasındaki uyumu
arttıran ve işverenin ticari itibarını da korumaya yönelik bir insanlık borcu olduğuna dair bilinç
oluşturacak eğitimler verilmesi gerekmektedir. İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü Müdürlüğü
ve MİGEM işbirliğinde, işverenlere iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmesi, bu
eğitimlerin yasal yükümlülükler ile bu alandaki teknolojik gelişmeleri açıklayıcı olması
gerekmektedir.
38. Devlet, madencilik sektöründe iş sağlığı ve güvenliği hakkındaki araştırmaları
desteklemek üzere bir takım teşvik ve destek mekanizmaları sağlayabilir. Bu kapsamda,
204