Page 214 - soma rapor 30122014

üretilmesine sebep olan bu hususlar, iş sağlığı ve güvenliği yönünden güvensiz çalışma

koşullarına zemin hazırlamaktadır.

Bu nedenle, arama ve işletme projelerinin hazırlanma safhasına ilişkin iyi ülke
uygulamalarında olduğu gibi ülkemizde de maden arama standartlarının oluşturulması,

yeterli bütçe ve süre ayrılarak, doğru verilere ulaşılmasının ardından üretim

faaliyetlerine geçilmesi sağlanmalıdır.

19. Cevher kaynakları gelecek nesillerden emanet aldığımız değerlerdir. Bunların en
ekonomik şekilde değerlendirilmesi ve elde edilen katma değerin, bizlerin ve gelecek nesillerin

ortak refahı için kullanılması gerekmektedir. Madenciliğin yalnızca şimdiki zaman diliminde

kârlı olarak yapılıyor olması, onun sürdürülebilir olduğu anlamına gelmemektedir. Gelecek
nesillerin hakkı düşünülmeksizin yapılacak kâr-zarar analizleri, maden işletmesi için olabilecek

en yüksek kazancın elde edildiği, ancak memleket kaynaklarının heba edildiği bir üretim
sistemi doğuracaktır. Belirli bir bölgedeki maden cevherinin yalnızca tenörü en yüksek, diğer

bir deyişle en zengin yerinde üretim yapıldığı zaman, geri kalan düşük tenörlü sahalarda üretim

yapılması ekonomik olmaktan çıkabilmektedir. Hatta bazı hallerde ilk sahada fiziksel olarak
çalışma yapıldığı için diğer sahalarda çalışmak teknik olarak mümkün olmayabilir. Oysa

havzanın bir bütün olarak planlanması halinde tamamında üretim yapmak ekonomik hale
gelecektir.

20. Madencilik sektöründe riske edilen sermayenin yüksekliği, ölçek ekonomisinin
uygulanmasını zorunlu kılmaktadır. Madenin tetkik ve arama aşamasında yapılan büyük sabit

yatırımların neticesinde, pek çok durumda işletme projesi ekonomik açıdan uygulanabilir

görülmeyerek projeden vazgeçilebilmektedir. Madenciliğin ölçek ekonomisi gerektiren bir iş
olması, bu iş için gerekli sermayenin temin edilmesi açısından alternatif yöntemlerin

düşünülmesi gerekliliğini ön plana çıkarmaktadır. Bu alanda dünyadaki uygulamalar
incelendiğinde, madencilik sektöründe faaliyette bulunmak isteyen özel ve tüzel kişilerin

buldukları maden kaynakları ve cevherlere ilişkin detaylı ve güvenilir raporları dayanak
göstererek borsalardan sermaye topladıkları görülmektedir.

Bu noktada, arama faaliyetinin sonuçlarına ilişkin raporların içeriği, detay düzeyi ve
güvenilirliği oldukça önemlidir. Pek çok ülkede arama faaliyetleri, sonuçlar, raporlama ve bu

faaliyetleri gerçekleştirecek profesyonellere ilişkin kriterler belirli standartlara bağlanmıştır.

Ülkemizde de benzer düzenlemelerin hayata geçirilmesi Avustralya, Kanada, Güney Afrika,
A.B.D. ve İngiltere gibi ülkelerin maden rezerv ve kaynaklarının raporlanmasında

200