Page 215 - soma rapor 30122014

geliştirdikleri uluslararası CRIRSCO Standartlarının kabul edilmesi ve/veya pek çok ülkenin

yaptığı gibi uluslararası standartlarla örtüşen ulusal kodların oluşturulması gerekmektedir.

21. Yer altı kaynaklarının yüksek katma değer sağlayacak şekilde ekonomiye
kazandırılması, artan enerji ve sanayi hammadde talebinin güvenli ve ekonomik olarak

karşılanması, arz kaynaklarının çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesini stratejik hedef olarak

belirleyen MTA’nın, sistemde öncü bir rol üstlenerek havza madenciliğine ve ölçek
ekonomisine geçişin bilimsel ve teknolojik alt yapısını oluşturması, yer altı

zenginliklerimizden azami verimlilik elde edilmesi için arama faaliyetlerine ilişkin
ülkemiz koşullarına uyumlaştırılmış uluslararası standartları belirlemesi, MİGEM’e

ruhsatlandırma/sertifikalandırma başvurusu öncesinde firmaların bu standartlar

kapsamında yeterliliğini denetlemesi ve/veya akredite bir kuruluşa denetletmesi, bir nevi
başvuruyu vize etmesi gerektiği düşünülmektedir.

22. Maden kazalarının çoğunun rödövans veya hizmet alımı şeklinde özel sektörün

işlettiği maden ocaklarında meydana gelmiş olduğu, bu usullerin gerek işçiler gerekse

madenlerin verimliliği açısından sektörde yarattığı olumsuz etkiler bir arada düşünüldüğünde,
ismi ne olursa olsun hizmet alımı, rödövans olarak belirlenen ancak özünde taşeronluk

vasfı taşıyan bu tür uygulamaların kaldırılarak, madenlerde sadece ruhsat sahiplerinin
çalışabileceği şekilde bir yasal düzenlemeye gidilmesi ve böylelikle madencilik sektörünün

revize edilmesi gerekmektedir.

23. TKİ’nin ruhsat sahibi olduğu maden sahalarının sayıca fazla olması ve bu sahaların

büyüklüğü ile TKİ’nin mevcut yapısıyla bu madenleri işletmede yaşayacağı zorluklar birlikte

değerlendirildiğinde, TKİ’nin yapısının güçlendirilmesi yoluna gidilmesi, kârlılık ve
verimlilik ilkelerinin gerçekleştirilebileceği akılcı ve uygulanabilir planlar yapılması

hususu üzerinde hassasiyetle durulmalıdır.

24. Bir üst paragrafta bahsi geçen güçlendirme ve iyileştirme faaliyetlerinin hayata

geçirilebilmesi için zamana ihtiyaç duyulacağı göz önüne alındığında, halihazırda TKİ’nin
ruhsat sahibi olduğu, ancak işletemediği maden sahalarını rödövans ve benzeri

sözleşmeler ile kiralayamaya devam edebileceği, fakat bu durumda dahi asıl işveren
sıfatıyla sorumluluğunun süreceği Maden Kanunu’nda yapılacak düzenlemeyle hüküm

altına alınmalıdır. Ayrıca, rödövansın Maden Kanunu ile ilişkisinin kurulması ve bu

alandaki yasal boşluğun açık ve net düzenlemelerle doldurulması gerekmektedir. Sonuç
olarak; TKİ’nin ruhsat sahibi olduğu maden sahalarını bir bütün olarak özel sektöre

işletilmek üzere verebilmesinin ancak işletme hakkını devralan özel sektörün bu sahanın

201