Page 76 - Türkiye'deki Suriyeliler - Özel Rapor
P. 76
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU
Komiserliğin geçici koruma rejiminin sona ermesinden sonra da bu koruma kapsamında
yer alan bazı kimselerin geri dönmeye zorlanabileceği, Yönergenin bu tip durumlara
karşı yeterli güvenceleri içermediği yönünde bir takım endişeleri de mevcuttur. 75
Avrupa Birliği müktesebatı içerisinde bu dört yönerge dışında da uluslararası koruma
alanında düzenlemeler mevcut olup; bunların içerisinde, özellikle göç ve mülteci
akınlarının yönetilmesi konusunda İrlanda’nın başkenti Dublin’de 15 Haziran 1990
tarihinde imzalanan ve Danimarka dâhil on iki AB üye devleti için 1 Eylül 1997,
Avusturya ve İsveç için 1 Ekim 1997, Finlandiya için ise 1 Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe
giren, sonradan Avrupa Topluluğu ile anlaşma imzalayarak Norveç ve İzlanda’nın
da uygulamaya başladığı, zaman içerisinde ise pek çok değişikliğe uğrayan ‘Dublin
Sözleşmesi’nin 76 özel bir yeri bulunmaktadır. Sözleşme temel olarak, sığınmacılar
tarafından uluslararası koruma siteminin birden fazla AB ülkesinde sığınma
başvurusu yapılarak suiistimal edilmesini önlemeyi; böylelikle AB ülkelerindeki yükü
azaltmayı; ayrıca hangi AB ülkesinin söz konusu sığınmacılardan sorumlu olacağına
yönelik kuralları ortaya koyarak üye devletler arasında yük paylaşımının sağlanmasını
hedeflemiştir.
Öte yandan, Dublin Sözleşmesi’nin ihtiyaçlara cevap vermemesi nedeniyle yeni
bir düzenlemeye gitme ihtiyacı doğmuş ve 18 Şubat 2003 tarihinde kabul edilen ve
Danimarka hariç bir önceki Sözleşmeye taraf olan tüm devletler için 18 Mart 2003,
Danimarka için ise 21 Şubat 2006 tarihinde yürürlüğe giren, ayrıca İsviçre’nin de
77
sonradan dahil olduğu ‘Dublin II Yönetmeliği’ (resmi adıyla “Bir üçüncü ülke
vatandaşının Üye Devletlerden birinde yaptığı sığınma başvurusunun incelenmesinden
sorumlu olacak üye devletin belirlenmesine ilişkin kriter ve mekanizmaların saptanması
hakkında (EC) 343/2003 sayılı Konsey Yönetmeliği”) ile birlikte Dublin Sözleşmesi
hükümleri ortadan kalkmıştır. Ancak 2003 tarihli Dublin II Yönetmeliği’nin de
yeteri kadar etkinlik sağlayamadığı görülmüş; Avrupa Komisyonu’nca 2007 yılında
75 Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin Geçici Koruma Yönergesine ilişkin yorumları için
bkz. “UNHCR Annotated Comments on Council Directive 2001/55/EC Of 20 July 2001 on minimum standards
for giving temporary protection in the event of a mass influx of displaced persons and on measures promoting a balance
of efforts between Member States in receiving such persons and bearing the consequences thereof ” adlı belge (http://
www.unhcr.org/436620152.pdf ); ayrıca BMMYK Türkiye Ofisi ve Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı’nın
işbirliği ile, İltica ve Göç Konulu Avrupa Birliği Eşleştirme Projesi kapsamında yayınlanmış olan “İltica ve Göç
Mevzuatı” konulu kitap, Şubat 2005, sf. 146-148 (http://www.goc.gov.tr/files/files/iltica_goc.pdf); erişim tarihi:
20/08/2017.
76 1990 tarihli Dublin Sözleşmesi için bkz. http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/
HTML/?uri=CELEX:41997A0819(01)&from=EN; erişim tarihi:20/08/2017.
77 2003 tarihli Dublin II Yönetmeliği için bkz. http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/
TXT/?uri=celex:32003R0343; erişim tarihi:20/08/2017.
76 TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİLER ÖZEL RAPORU