Page 350 - temel-haklar

hakkının ihlali tespitinde belirleyici unsur olarak kabul etmiş-
tir.
Yukarıda açıklandığı üzere, idarenin mahkeme kararının
uygulanmasını geciktirmesi, ödeme takviminde ve tutarların-
daki belirsizlik hiç kuşkusuz hukuki güvenlik ilkesini zedele-
mektedir. Bütçe imkanlarının yeterli olmaması ve mevzuat
hiçbir zaman, şikayetçilerin alacağının makul sürede karşı-
lanmamasının mazereti olarak kabul edilemez (Bkz par. 17/1 d).
Kaldı ki idarenin ödemelerde tarih ve öncelik sırasına da uymadığı gö-
rülmektedir.
E. İnsan Hakları Yönünden Değerlendirme

32) Anayasamızın 35. Maddesinde herkesin mülkiyet hakkına sa-
hip olduğu, bu hakkın ancak kamu yararı amacıyla, kanunla sınırla-
nabileceği, mülkiyet hakkının kullanılmasının toplum yararına aykırı
olamayacağı düzenlenmiştir. BM İnsan Hakları Evrensel Beyanname-
si’nin mülkiyet hakkını düzenleyen 17. Maddesi, “Hiç kimsenin key-
fi olarak mülkiyetinden yoksun bırakılamayacağı” hükmünü amirdir.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 1 no.lu Protokolün 1. Madde-
sinde “Her gerçek ve tüzel kişinin, mal ve mülk dokunulmazlığına ri-
ayet edilmesini isteme hakkının olduğu, herhangi bir kimsenin ancak
kamu yararı sebebiyle ve yasada öngörülen koşullara ve Uluslararası
hukukun genel ilkelerine uygun olarak mal ve mülkünden yoksun bı-
rakılabileceği.” Hüküm altına alınmıştır.
33) Anayasa’nın 35. maddesi de Sözleşme’ye Ek 1 No.lu Protokol’ün
1. maddesindeki düzenlemeye benzer şekilde, birinci fıkrasında mül-
kiyet hakkını tanımış, ikinci ve üçüncü fıkralarında ise mülkiyet hak-
kının sınırlandırılması ve bu sınırlandırmanın ölçütünü belirtmiştir.
34) AYM yukarıda 17 numaralı paragrafta yer verilen kararında,
idarelerin, mal, hak ve alacaklarının haczedilememesi kuralının arka-
sına sığınarak mahkeme kararıyla hükmedilen ve kesinleşen kamulaş-
tırmasız el atılan taşınmaz bedelini ödemekten imtina etmelerinin,
kamu yararı ile kişi hakları arasındaki dengeyi kişilerin zararına olacak
şekilde bozabileceğine, bu durumun, taşınmazına el konulduğu halde,
Mahkemece hükmedilen taşınmazının bedeli ödenmeyen kişi yönün-
den mülkiyet hakkının ihlali niteliğinde kabul edileceğine hükmetmiş-
tir. Bu karardan ve 26 numaralı paragrafta yer verilen açıklamalardan

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 345