Page 474 - temel-haklar
P. 474
genel ilkelerinden birisi de mülkiyet hakkının “zamanötesi” niteliği,
başka bir anlatımla mülkiyet hakkının zamanaşımına uğramaması-
dır… Devlet faaliyetlerinin hukuk kurallarına uygun olması, kazanıl-
mış haklara saygı duyulmasını gerektirir. Kazanılmış haklara saygı
ilkesi hukukun genel ilkeleri ve hukuk devleti kavramı içerisinde yer
alır. Bu ilkenin temel amacı ise bireylerin hukuk güvenliğini sağlamak-
tır… Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, önüne gelen değişik davalarda
kamulaştırmasız el koymayı mülkiyet hakkına aykırı bulmuştur. Mah-
keme Papamichalopoulos-Yunanistan (No:14556/89) Carbonara&
Venture-İtalya (No: 24638/94) ve Belvedere Alberghiera S.R.L.-İtalya
(No: 31524/96) davalarında Yunan Deniz Kuvvetleri ve İtalyan Beledi-
yelerinin kamulaştırmasız elatmalarını mülkiyet hakkının ihlali olarak
değerlendirmiştir.” Şeklindedir.
17. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulunun 16/05/1956 ta-
rihli ve 1956/1-6 sayılı kararında; “Usulü dairesinde istimlak mu-
amelesine tevessül edilmeksizin gayrimenkulü yola kalbedilen şahsın,
esas itibariyle, gayrimenkulünü yola kalbeden amme hükmi şahsiyeti
aleyhine men’i müdahale davası açmağa hakkı olduğuna, ancak diler-
se bu fiili duruma razı olarak, mülkiyet hakkının amme hükmi şah-
siyetine devrine karşılık gayrimenkulün bedelinin tahsilini de dava
edebileceğine ve isteyebileceği bedelin de mülkiyet hakkının devrine
razı olduğu tarih olan dava tarihindeki bedeli olduğuna…” denilmiştir.
18. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15/10/2004 tarihli ve
E.2004/5-561, K.2004/717 sayılı kararında; “…bir taşınmaza ka-
mulaştırmasız el atıldığından söz edilebilmesi için, öncelikle idarenin,
o taşınmaza eylemli olarak el koyup, malikin kullanımını, yasaya aykı-
rı şekilde tamamen ortadan kaldırması ve bu durumun kalıcı olması
şarttır. Eş söyleyişle idare, el koyma eylemini, o taşınmazı sahiplenme
amaç ve kastıyla yapmış olmalıdır.” Denilmiştir.
19. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15/12/2010 tarihli ve
E.2010/5-662, K.2010/652 sayılı kararında; “…Mülkiyet hakkı
kişiye bağlı, dokunulmaz, vazgeçilmez, zamanaşımına uğramaz, kut-
sal bir haktır. Çünkü mülkiyet hakkı özgürlük, güvenlik gibi kişinin
doğal haklarından biridir. Mülkiyet de özgürlük gibi herkese ve dev-
lete karşı ileri sürülebilecek bir haktır. Bireyin hak ve özgürlüklerinin
sınırı, diğer bireylerin hak ve özgürlüklerinin sınırıdır. Bunun için de
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 469