Page 248 - yargi-ozel-raporu

gerektiğini savunmaktadır. Ancak, Anayasa Mahkemesine Om-
budsman vasıtasıyla erişim dolaylı bir erişim olup doğrudan olanın
yerinin tutamayacağı için, bu erişimin tamamlayıcı olarak nitelendi-
rilmesi gerekmektedir. Paralel uygulamalar veya farklı uygulamalar
oluşturma arasındaki seçim ise, o ülkenin hukuk kültürüne bağlıdır.

(428) Kanaatimizce, Avrupa Konseyi Venedik Komisyonunun her
iki çalışması doğrultusunda ülkemizde yapılacak bir anayasa deği-
şikliği ile Kamu Denetçiliği Kurumuna (Ombudsmanlık), Türkiye
Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilen kanun ve kanun hük-
münde kararnamelerin temel hak özgürlükleri ihlal etmesi halin-
de anayasaya uygunluk yönünden bir değerlendirme yapılmak üzere
AYM’ye başvuruda bulunma olanağı tanınmalıdır. Bölüm 5 Anayasa Yargısı

3. Türkiye’de Anayasa Mahkemesi Üyelerinin Nitelikleri, Seçim
Usulü ve Görev Süreleri

3.1. Üyelerin Nitelikleri ve Seçim Usulü
(429) Anayasa yargısı pratiğini tatbik eden ve merkezileşmiş tek bir
mahkeme aracılığıyla bunu gerçekleştiren tüm ülkelerin yaşadığı tar-
tışmalar, Anayasa Mahkemeleri üyelerinin göreve başlamalarındaki
seçim usulü ile görevlerinin sona ermesi konularında yoğunlaşmak-
tadır.

(430) Ülkemiz de bu hususta farklı bir deneyime sahip değildir.
1961 Anayasasının hukuk sistemimize kazandırdığı AYM, üyeleri-
nin seçim usulüne ilişkin 1971 yılında yapılan anayasa değişikliğiy-
le ilk kez gündemde yer almıştır. Bu değişiklik, 1961 Anayasasının
TBMM’nin her iki kanadının (Millet Meclisi ve Cumhuriyet Sena-
tosu) da dâhil olduğu üye seçimi sürecinde düzenlemeler öngörmüş-
tür.
(431) 1961 Anayasasının ilk halinde yasama organı, Mahkemenin
beş asıl ve iki yedek üyesini belirlemekteydi. Bu husus, demokra-
tik meşruiyeti daha güçlü bir AYM’nin sağlanması adına önemli bir
adımdı. Bununla birlikte, TBMM’nin her iki kanadının da üye seç-
mesi için nitelikli çoğunluğun öngörülmüş olması ülkemizde uzlaşı
kültürünün gerçek anlamda olması halinde bu seçim usulü ılımlı

221