Page 250 - yargi-ozel-raporu

Yine de 2010 yılında yapılan anayasa değişikliği ile üye seçimi usulü
daha katılımcı, daha demokratik ve yasama organını dışlamayan bir
niteliğe bürünmüştür. Ancak uluslararası standartlar ve Türkiye’nin
değişen şartları bağlamında bazı değerlendirmelerin yapılmasında
halen fayda bulunmaktadır.

(436) AYM’ye üye seçimi usulü, 13/05/2010 tarih ve 27580 sayı-
lı Resmi Gazetede yayımlanan 5982 sayılı Kanun ile yeniden dü-
zenlenmiştir. Yasama organına, Sayıştay Genel Kurulunun ve baro
başkanlarının gösterdikleri adaylar arasından üç üye seçme hakkı ta-
nınmıştır. Bu kapsamda, Avrupa Hukuk Yoluyla Demokrasi Komis-
yonu (Venedik Komisyonu), Türkiye özelinde hazırladığı ve 18-19
Haziran 2004 tarihinde kararlaştırdığı CDL-AD(2004)024 Anayasa
Mahkemesinin Yapısının Değiştirilmesi Hakkında Anayasa Değişik- Bölüm 5 Anayasa Yargısı
liği Taslağına İlişkin Görüşündeki şu ifadeler önem arz etmektedir:
“Hâkimlerin (Anayasa Mahkemesi üyeleri kastediliyor) Parlamentoda
seçimi siyasi etkiye yol açmasına rağmen hâkimlerin Parlamento tara-
fından seçilmesi yasama kararlarını incelerken Mahkeme’ye ilave bir
meşruiyet de sağlar.”
(437) Venedik Komisyonunun bu görüşleri, demokratik değerler ve
özellikle bahse konu anayasa değişikliği ile AYM’ye verilen birey-
sel başvuruları kabul etme görevi hususlarının bir arada değerlen-
dirilmesiyle, Mahkemeye seçilecek üyelerin belirlenmesi usulünde
TBMM’nin daha etkin rol almasının öngörüldüğü anlaşılmaktadır.
2010 yılında yapılan anayasa değişikliği, üye seçimi sorumluluğu-
nun çoğunu yasama organına vermekten kaçınmıştır. AYM’nin üye
tam sayısının önemli bir bölümünün yasama organınca seçimine
ilişkin bir düzenlemenin ya da halen var olan seçim sistemimin veya
bir başka sistemin olumlu ve olumsuz yönleri şüphesiz bulunmakta-
dır. Bu tartışma yeni anayasa çalışmalarında TBMM ve anayasa uz-
manlarınca sonuçlandırılacaktır. Biz sadece değinmekle yetineceğiz.
(438) 2007 yılında yapılan anayasa değişikliği sonrasında Cum-
hurbaşkanının halk tarafından seçilmesi usulünün benimsenmesi,
AYM’ye üye seçimi konusunda da önem taşımaktadır. Özellikle hal-
kın oylarıyla işbaşına gelen Cumhurbaşkanı, üye seçimini gerçekleş-

223