Page 252 - yargi-ozel-raporu

(441) Kanunların, kanun hükmündeki kararnamelerin, TBMM
İçtüzüğünün veya bunların belirli madde ve hükümlerinin şekil ve
esas bakımından Anayasaya aykırılığını incelemek, Cumhurbaşka-
nını, Bakanlar Kurulu üyelerini, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Da-
nıştay, Askerî Yargıtay, Askerî Yüksek İdare Mahkemesi Başkan ve
üyelerini, Başsavcılarını, Cumhuriyet Başsavcıvekilini, Hâkimler ve
Savcılar Yüksek Kurulu ve Sayıştay Başkan ve üyelerini görevleriyle
ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan sıfatıyla yargılamak, siyasi parti-
lerin kapatılma davalarına bakmak, siyasi partilerin mali denetimini
gerçekleştirmek, yasama dokunulmazlığının kaldırılması veya mil-
letvekilliğin düşmesi kararlarını belli şartlarla incelemek, bireysel
başvuruları karara bağlamak gibi görevleri yerine getiren AYM’nin,
farklı disiplinlerden gelen seçkin üyelerden kurulu olması gerekmek- Bölüm 5 Anayasa Yargısı
tedir. Üye dağılımında hukukçuların çoğunlukta olması önemsen-
mekle birlikte, yargıç kökenli olmayan, kendi alanında uzman ve
189
yetkin üyelerin seçilmesi çok önemlidir. Bu konuda 2010 yılında
yapılan anayasa değişikliğinin görüşüldüğü TBMM Anayasa Komis-
yonunun 14/04/2010 tarihli ve E:2/656, K:16 sayılı raporundaki şu
ifade ilgi çekicidir:

“Mahkemeye üye seçiminde kaynak, hâkimin kişiliği, eğitimi çok önem-
lidir. İnsan kalitesi yükseltilmelidir.”

(442) Bireysel başvurular vasıtasıyla hak ihlallerini incelemekle
görevlendirilen Mahkeme için yukarıda zikredilen ifade daha da
anlamlı olmaktadır. Çünkü devlet merkezli kararlar yerine hak ve
birey odaklı kararlar vermek, insan hakları açısından bir zorunluluk-
tur. Bu bağlamda Mahkeme üyelerinin, TBMM tarafından seçimi
usulüne değinilmesinde fayda bulunmaktadır. Zira Anayasa gereği
Meclis, kendisine bildirilen adaylar arasından üye seçimi yapmak-
ta olup, doğrudan üye belirleme yetkisine haiz değildir. AYM’nin
Türkiye’de hukuka yön veren mahiyetteki vazifesini yapabilmesi için
söz konusu yöntemin yerine, doğrudan TBMM’ye bireysel müraca-
atta bulunanlar arasından belirlenecek adayların öngörülecek usuller
doğrultusunda seçilmesi daha uygun olacağı değerlendirilmekte-

189 Benzer yöndeki görüşler için bkz. ŞİRİN, age, sf. 93-95.

225