Page 302 - yargi-ozel-raporu
P. 302
İdarenin sorumluluğu kamu hukukundan doğan bir sorumluluk
olmasına rağmen, tazminat davaları adliye mahkemelerinin görev
alanına girmektedir. 285
(543) Alman idari yargı sistemi iki derecelidir. Fakat adli yargıya
benzeyen özelliği sebebiyle idare mahkemelerinin idari görevleri bu-
lunmamaktadır. Bir anlamda eksik idari rejim söz konusudur. İdari
yargıda dava açılması halinde, işlemin yürütülmesi otomatik olarak
durur. Yürütmenin durmaması için işlemi yapan makam ya da iti-
razı incelemeye yetkili merci kamu yararı gereği derhal icraya karar
vermelidir. Derhal icraya karar verilebilmesi için genel kamu yararı
yeterli bulunmamakta olup; idarenin özel kamu yararını gerekçesiyle
birlikte sunması gerekmektedir. 286
(544) Alman hukuk yargılamasında dört aşamalı bir sistem bulun-
maktadır. İlk derece yerel mahkemeleri (Amtsgerichte-Sulh), eyalet
mahkemeleri (Landgerichte-Asliye), istinaf mahkemeleri (Oberlan- Bölüm 6 Mukayeseli Hukuk
desgerichte-yüksek eyalet) ve Federal Mahkeme (Bundesgerichtshof)
şeklinde bir hiyerarşi söz konusudur. İlk derece mahkemeleri, kira ve
aile hukukuna ilişkin belli bir miktarı geçmeyen hukuk davalarına
bakmaktadır. Bunun dışındaki tüm davalar ilk derece mahkemesi
olarak eyalet mahkemelerinde görülür. 287
(545) İlk derece mahkemelerinin nihai kararlarına karşı istinaf yolu
açıktır. Ara kararlar için ise kural olarak itiraz yolu açıktır. 2002 de-
ğişikliği ile istinaf mahkemelerinin ilk derece mahkemeler gibi va-
kaların incelendiği ikinci bir mahkeme olmadığı kabul edilmiştir.
Yani istinaf mahkemesi ilk derece mahkemelerinin yargılamasını ve
hükümlerini hata yapılıp yapılmadığı açısından kontrol etmekte-
dir. Dolayısıyla istinaf aşamasında yeni delil ve vaka ileri sürüleme-
mektedir. İstinaf mahkemesi, ilk derece mahkemesinin hatalı karar
verdiğine hükmederse, dosyayı geri göndermez, yeni baştan karara
bağlar. 288
285 SAYHAN, age, sf. 70.
286 SAYHAN, age, sf. 70.
287 Hukuk Muhakemesinde İstinaf El Kitabı, sf. 12-14.
288 Hukuk Muhakemesinde İstinaf El Kitabı, sf. 12-14.
275