Page 303 - yargi-ozel-raporu
P. 303
(546) Alman federal yüksek mahkemeleri adli (ordentlichegerich-
tsbarkeit), idari (Verwaltungsgerichtbarkeit), mali (Finanzgerich-
tbarkeit), iş (Arbeitsgerichtbarkeit) ve sosyal (Sozialgerichtbarkeit)
hukuk alanlarında kurulmuştur. 289
(547) Bu sistemde savcılar hâkimlerle birlikte önemli bir görev olan
adalet dağıtımını gerçekleştirmektedir. Bu nedenle savcılık teşkilatı-
nın idareden tamamen ayrılması ve örgütsel olarak, yargı erki içine
entegre edilerek düzenlenmesi gerektiği ileri sürülmektedir. 290
(548) Federal Anayasa Mahkemesi (Bundesverfassungsgericht) Al-
manya için “anayasanın yüce bekçisi” olarak adlandırılmaktadır. Bu
mahkemenin temel görevi Anayasaya bağlayıcı yorum getirmektir.
Mahkemenin, Cumhurbaşkanı ve yargıçlara suç isnadı, partilerin
kapatılması ve temel hakların ortadan kaldırılması konularında-
ki yetkilerinin pratik önemi bulunmamaktadır. Alman anayasa
291
yargısı kapsamında, Mahkemenin soyut norm denetimi ve somut
292
293
norm denetimini yapma, bireysel başvuruları inceleme yetkisi
bulunmaktadır. Tıpkı Türk sistemindeki gibi bireysel başvuru yo-
luna başvurabilmek için olağan kanun yollarının tüketilmiş olması
gerekmektedir. Eyalet Meclisleri tarafından yapılan kanunlara karşı
da Eyalet Anayasa Mahkemelerine başvurmak mümkündür. 294
(549) Federal mahkemeler; özel yetkili federal mahkemeler, askeri
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
mahkemeler, disiplin mahkemeleri ve devlet güvenlik mahkemele-
rinden oluşmaktadır. Almanya’da 1998 yılında 1974 tarihli Askeri
Ceza Kanunu büyük değişikliğe uğramıştır. Savaş döneminde ku-
rulan askeri mahkemelerin temyiz merci Federal Mahkeme (Yargı-
tay)’dir. Barış döneminde Almanya’da sadece askeri disiplin mahke-
meleri bulunmaktadır. İdari yargının askeri alandaki görevini yerine
289 YENİSEY, Feridun, Mukayeseli Hukukta Adli Yargı Yüksek Mahkemelerinin
Konumu ve Üyelerinin Seçimi, Anayasa Yargısı Dergisi, C. 25, 2008, sf. 146.
290 YENİSEY, age, sf. 138.
291 ZEİDLER, Wolfgang, Federal Almanya Anayasa Mahkemesi, Anayasa Yargısı
Dergisi, C. 4, 1987, sf. 37-38.
292 ZEİDLER, age, sf. 39.
293 YENİSEY, age, sf. 143.
294 YENİSEY, age, sf. 143.
276