Page 519 - yargi-ozel-raporu
P. 519
9- Açılan kamu davaların büyük kısmının beraatla sonuçlanması
yani, iddianamelerin hukuki isabet oranındaki yetersizliği iş yükünü
artıran sebeplerin başında gelmektedir. Bu durum masumiyet kari-
nesinin örselenmesine de neden olmaktadır. Ceza hukukunu ilgilen-
dirmeyen hukuki uyuşmazlıkların bile mahkeme önüne getirildiği
görülmektedir. Çoğu Cumhuriyet savcısı dava açması halinde, so-
rumluluktan kurtulacağını düşünmekte, kovuşturmaya yer olmadı-
ğına dair karar vermek yerine, mahkemece beraat kararı verilmesini
yeğlemektedir. Bu konudaki çözüm önerileri şu şekilde sıralanabilir:
a) Öncelikle savcıların sağlam ve kuvvetli deliller ile dava
açmaları sağlanmalı, yapılan soruşturmalar sonucu itina ile
toplanan deliller ve eylemler açıklanmalı, soyut kişisel değer-
lendirmelerden kaçınılarak iddianame düzenlenmeli,
b) Deliller değerlendirdikten sonra şüphelinin mahkûm olma
olasılığı beraat etme olasılığına nazaran daha fazla olması ha-
linde dava açılmalı,
c) Kamu davası açma ölçütü olan “yeterli şüphe” kavramı ye-
niden gözden geçirilip bu konuda Cumhuriyet savcısına yasal
imkânlar sağlanmalı,
ç) Başsavcılık teşkilatı, savcılar arasında yapılan işbölümü
esasına göre çalıştığı için iddianame savcısı ile duruşma sav-
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
cısı farklı kişilerden oluşabilmektedir. Düzenlenen iddiana-
menin beraat kararı ile sonuçlanması halinde, hem görüldü
yapan savcı hem de iddianame savcısının performans değer-
lendirmesinde bu durum dikkate alınmalı,
d) Cumhuriyet savcılarına yasal çerçeve dâhilinde verilen gö-
revlerde (kamu davasının açılmasının ertelenmesi, kovuştur-
maya yer olmadığına dair karar vb.) için delil takdir yetkisi
benimsenmeli, ancak bu yetki sınırsız olmayıp, etkin itiraz
sağlanarak kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin kararlar ge-
rektiğinde merciince resen denetlenip titizlikle incelenmeli-
dir. İşin artacağı endişesiyle hak arama özgürlüğü kısıtlan-
mamalıdır.
492