Page 525 - yargi-ozel-raporu

desinin alınmasından sonra kamu davasının açılmasıdır. Ancak
etkin araştırmaya rağmen şüpheli bulunamamışsa, olaya ilişkin
tüm deliller toplanmış ve özel durumlar varsa (zamanaşımı, ta-
nık dinleme zorunluluğu vb.) şüphelinin ifadesi alınmadan da
dava açılabilmelidir. Binlerce sayfadan oluşan iddianameler sa-
nık/sanıklar veya vekil/müdafiye tebliğ edildikten sonra tümü-
nün mahkemede okunmasına gerek olmadan, özetinin okun-
masıyla yetinilmesi konusunda yasal değişikliğe gidilmelidir. Bu
savunma hakkının kısıtlanması anlamına gelmeyecektir. Aksine
hakkın suiistimalini ve bu nedenle kovuşturmayı sürüncemede
bırakmayı önleyecektir.

17- CMK’da iddianamenin en geç ne kadar süre içinde hazırlanaca-
ğına yönelik herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. İddianame-
nin geç hazırlanmasına yönelik iç hukukta, Anayasanın 36 ncı mad-
desindeki dolaylı koruma dışında doğrudan herhangi bir koruma
mekanizması yer almamaktadır.

Bu tespitten hareketle, CMK’nın 102 nci maddesinde hüküm al-
tına alınan tutuklulukta geçecek sürelere koşut; suç türleri, suçlu
ve soruşturma kapsamına göre makul süreler belirlenmelidir. Bu
makul süreye ilişkin olarak kanuna azami bir süre konulması yö-
nünde mevzuat değişikliğine gidilmelidir.
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
18-- Doğurduğu sonuçlar itibariyle karma özelliğe sahip olan ve
CMK’nın 231 inci maddesinde düzenlenip sanık yararına uygulan-
ması amacıyla hukuk sistemimize dâhil edilen hükmün açıklanma-
sının geri bırakılması müessesesine ilişkin verilen kararların kesinleş-
mesi halinde bu kararlar, adli sicil kaydına işlenmekte, deneme süresi
iyi halle geçirildiğinde de arşive kaydedilmektedir. Ancak bu husus,
söz konusu maddenin 13 üncü fıkrasına aykırı bir durum ortaya
çıkarmaktadır.

Bu aykırılığı gidermek amacıyla söz konusu maddenin 13 üncü
fıkrasındaki, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının
bunlara mahsus bir sisteme kaydedileceği; bu kayıtların, ancak bir
soruşturma veya kovuşturmayla bağlantılı olarak Cumhuriyet savcı-
sı, hâkim veya mahkeme tarafından istenmesi halinde, bu maddede
belirtilen amaç için kullanılabileceği yönündeki düzenleme nede-

498