Page 526 - yargi-ozel-raporu
P. 526
niyle hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararları ayrı bir
sistemde tutulmalı ve “Hükmün açıklanmasının geri bırakılması
kararları hukuki sonuç doğurmaz” ilkesi ile bağlı kalınması ge-
rekir.
19- Hükmün açıklanmasının geri bırakılması müessesesiyle ilgili ola-
rak diğer bir soruna da değinildiğinde; hâkim, beraat veya mahkû-
miyet kararı arasında ikilemde kaldığı zamanlarda verilmesi daha
kolay olan hükmün açıklanmasının geri bırakılması yoluna başvur-
maktadır. Yine müşteki ve tanıkların ifadelerinin alınması, bilirkişi
incelemesi, keşif yapma gibi durumlarda bu delillere başvurmayıp
daha rahat davranarak delil araştırması yoluna gitmeden, hükmün
açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilmektedir. Bu neden-
lerle hükmün açıklanmasının geri bırakılması müessesi suistimale
açık hale gelmektedir.
Mahkeme öncelikle delil araştırması yoluna başvurup tüm de-
lilleri (müşteki ve tanıkların ifadelerinin alınması, bilirkişi ince-
lemesi, keşif yapma vb.) değerlendirmelidir. Böylece dosya kap-
samına göre, aslında beraat etmesi gereken sanık hakkında da
CMK’nın 231 inci maddesi uygulanmayacaktır.
20- İlk derece mahkemelerince bakılmakta olan davalarda CMK’nın
231 inci maddesi ile TCK’nın 50 ve 51 inci maddelerinin yanlış yo-
rumlanması sonucu pek çok dosya Yargıtay tarafından bozulmakta
ve yargının iş yükü fazlalaşmaktadır.
Mahkeme öncelikle hükmün açıklanmasının geri bırakılma ko-
şullarının bulunup bulunmadığını objektif ve sübjektif koşul-
lar yönünden resen değerlendirmeli; olumsuz sonuca ulaşılması
halinde, cezanın kişiselleştirilmesine ilişkin TCK’nın 50 ve 51 Sonuç, Değerlendirme İle Sorunlara Yönelik Tespit ve Çözüm Önerileri
inci maddeleri yönünden değerlendirme yapmalı; somut olaya
göre maddi zararın bulunmadığı suçlarda (hakaret, konut doku-
nulmazlığını ihlal vb.) zararın giderilmediği gerekçe gösterilerek
anılan müesseseyi uygulamamaktan imtina etmelidir.
21- CMK’nın 231 inci maddesinin altıncı fıkrası, daha deliller tar-
tışılmadan duruşmanın hemen başında hâkim tarafından sanığa
rızasının olup olmadığını sormaya imkân tanımaktadır. Bu sakın-
499