Page 62 - yargi-ozel-raporu
P. 62
sorununun giderilebilmesi ve adli soruşturmaların kalitesinin artırı-
labilmesi mümkün hale getirilebilir.
(72) Ülkemizde Adalet Bakanlığınca, 1992 ve 1997 yıllarında, Adli
Kolluk Kanun Tasarısı hazırlanmıştır. 1997 yılındaki 18 maddeden
oluşan tasarıya İçişleri Bakanlığı tarafından olumlu yaklaşılmamış,
mevcut durumun yeterli ve ihtiyaca cevap verdiği belirtilmiştir. Bu
nedenle tasarı TBMM’ye sevk edilememiştir. Ancak yukarıda belir-
tilen gerekçeler, cezaevlerinin mevcut durumu ve çeşitli nedenlerle
2000 yılında da Adalet Bakanlığınca yeniden bu Kanunun ele alınıp
kanunlaştırılacağı kamuoyuna açıklanmıştır. Bu konuda yapılacak Bölüm 1 Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri Ceza Yargılaması, Soruşturma ve Kovuşturma
bir çalışmada, halen yetersiz ve şekli mahiyetteki adli kolluk yerine,
Adalet Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı yetkililerinin birlikte hareket
etmesi suretiyle gerçek anlamda adli kolluk teşkilatının ivedi olarak
kurulması sağlanmalıdır. 27
6. Soruşturma Aşamasında Görevli Adli Kolluk ve Yardımcı
Personel ile İlgili Yapılması Gerekenler
(73) Uluslararası kuruluşların Türk yargı sistemi ile ilgili yaptıkla-
rı çalışmalarda en önemli sorunlardan biri, polis tarafından yapılan
hukuki işlemler üzerinde gerçek bir kontrolün olmaması hususudur.
Adli kolluk teşkilatının kurulması gerekliliğine yukarıda değinilmiş-
ti. Aslında bu sorun ceza yargılaması mevzuatından kaynaklanan bir
sorun değildir. CMK’nın 160 ıncı maddesinde, adli kolluğun açıkça
Cumhuriyet savcısının emrinde olduğu hususu amir hüküm olarak
düzenlenmiştir. Aynı Kanunun 161 inci maddesine göre, adli kolluk
27 USTA, Hikmet, Neden Adli Polis Kurulmalıdır?, Adalet Dergisi, Sayı 4, 2000,
sf. 1-12. Ayrıca Adalet Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı tarafından dü-
zenlenen Uluslararası Savcılık Sempozyumunun açılışında konuşan Adalet
Bakanı Bekir Bozdağ; “… Türkiye adli kollukla Cumhuriyet savcıları arasın-
daki ilişkileri yeniden dizayn etmek; Cumhuriyet savcılarımızın soruşturma-
nın gerçek sahibi olarak bütün soruşturma süreçlerine hakim olması, egemen
olması; kolluğun savcının talimatı dışında iş yapmaması; hukuk devletini
güçlendirmek bakımından, hukukun üstünlüğüne her aşamada ayakta tut-
mak bakımından son derece önemlidir. O nedenle biz de hükümet olarak adli
kolluk müessesinin, dünyadaki örnekler incelenmek suretiyle Türkiye’de geniş
anlamda hayata geçirilmesinin gerekliliğine inanıyorum” ifadelerine yer vere-
rek adli kolluk teşkilatının önemine vurgu yapmıştır. Bkz. http://www.basin.
adalet.gov.tr/Etkinlik/YARGiTAY-VE-DANiSTAY-UYELERiNiN-SURESi-
Ni-12-YiL-iLE-SiNiRLANDiRACAGiZ (Erişim Tarihi: 18/05/2016)
35