Page 60 - yargi-ozel-raporu

kurulma aşaması olmalıdır. Ceza usul mevzuatında hangi düzenle-
me yapılırsa yapılsın, etkin bir uygulama ve takip yapacak, yargıya
bağlı gerçek anlamda adlî kolluk teşkilatı olmadığı sürece, soruştur-
ma ve kovuşturmanın hızlanması ve kalitesinin artması söz konu-
su olmayacaktır. Kolluk güçleri faili meçhul dosyayı adli mercilere
gönderdiğinde görevini bitirdiğine inanmaktadır. Savcı da evrakı
daimi aramaya almakta özel bir uğraşı olmadığı sürece de ikişer veya
üçer aylık dönemler içerisinde kolluğa müzekkereler yazmaktadır.
Devletimiz aleyhine AİHM’nin bu konuda verdiği çok sayıda karar
bulunmaktadır.
(67) Örneğin ülkemiz aleyhine verilen bir AİHM kararına göre; Bölüm 1 Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri Ceza Yargılaması, Soruşturma ve Kovuşturma
başvurana yapılan silahlı saldırı sonrasında 15/01/1993 tarihinde,
polislerce soruşturma başlatılmıştır. İki gün süren bu ilk soruşturma
aşamasının sonunda M, ……. Emniyet Müdürlüğü, 17 Ocak 1993
tarihli raporuyla saldırının kim veya kimlerce gerçekleştirildiği konu-
sunda sorumluları tespit edemediği sonucuna varmıştır. Sonuç olarak,
20 Ocak tarihinde, D, ……. Cumhuriyet Başsavcılığı, şüphelilerin tu-
tuklanmasını ve Emniyet Müdürlüğünden soruşturmaya devam etme-
sini istemiş; eğer mümkün değilse, üç ayda bir gelişmelerden haberdar
edilmeyi talep etmiştir. 14 Nisanda Cumhuriyet savcısı, polis soruştur-
ması sonuçlarından dava zaman aşımına uğrayana kadar her üç ayda
bir bilgilendirilmeyi istediği yolundaki talimatını tekrarlamıştır. Fakat
Hükümet, sözleşme organları önünde, polisin üç ayda bir hazırlama-
sı gereken soruşturma raporlarını sunmamıştır. Mahkeme tarafından,
Hükümetin, ceza hukuku bağlamında ileri sürdüğü ilk itirazı redde-
dilmiş ve Sözleşmenin 2 nci maddesinin ihlal edildiğine karar veril-
miştir.

(68) Bir başka AİHM kararında; başvurucu, kendisine tecavüz ve
işkence yapıldığını iddia etmektedir. Böyle bir durumda Cumhuriyet
savcısından beklenen, bu iddiaları araştırıp doğruluk derecesini tespit
etmektir. ... Bu hususu yerine getirirken, iddiaların doğru olup olma-
dığını belirlemeye, sorumluları ortaya çıkarmaya ve cezalandırmaya
yönelik adlî soruşturmayı hızla yürütmenin zorunlu olduğunun bilin-
cinde olması gereklidir. ... (Oysa) savcı, olayın geçtiği yerleri tanımak ve
başvurucunun ifadelerinde belirttiği yer ve mekânların gerçeğe uygun
olup olmadığını incelemek için olay yerine hiç gitmemiş, hiçbir görevli-

33