Page 135 - kdk_yillik_rapor2018

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

5.2.2 İYİ YÖNETİM AÇISINDAN SAĞLANAN KATKI

İyi yönetim kavramı, kamu yönetimi, siyaset bilimi, işletme ve hukuk gibi birçok
disiplinin ortak çalışma alanına giren, kamu, özel ve sivil toplum sektörleri tarafından
farklı yönleriyle de olsa benimsenen geniş bir kullanım alanına sahiptir. 1990’lı yılların
sonlarına doğru ilk defa hukuki denetim ölçütü olarak da kullanılmaya başlayan bu
kavram, en genel anlamda, belirli bir faaliyeti yürütmek için öngörülen usul, ilke
ve kurallara uyulmasını ifade etmektedir. Yürütülen faaliyet alanına göre farklılıklar
gösterse de, tarafsızlık, dürüstlük, eşitlik gibi yatay olarak tüm idari faaliyetler için
geçerli olan iyi yönetim ilkeleri bulunmaktadır. İyi yönetim, karşıt anlamlısı olan kötü
yönetime karşı başvuru yolları sağlamaktadır. Diğer bir ifadeyle iyi yönetim, yanlı
davranma, adaletsizlik ve kırtasiyecilik gibi kötü yönetim uygulamalarına karşılık
tarafsızlığı, adaletli olmayı ve etkinliği gerektirmektedir.
Dünyada ombudsmanlık kurumlarının yaygınlaşması ve özellikle 1995 yılında faaliyete
başlayan Avrupa Ombudsmanının, AB Kurumlarının doğru idari davranışlarını
somut bir düzenlemeye kavuşturma çabasıyla iyi yönetim ilkelerinin hukuki ve idari
denetim ölçütü olarak gelişmesi mümkün olmuştur. Türkiye’de de Kamu Denetçiliği
Kurumunun şikâyet başvurularını kabul etmeye başlamasından sonra, iyi yönetim
ilkelerinin hukuki ve idari denetim ölçütü olarak değerlendirilmesinde yeni bir dönem
başlamıştır.
Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde, iyi yönetim ilkelerine değinilerek, hem
yapılan incelemelerde iyi yönetim ilkelerine uyulup uyulmadığının değerlendirilmesi
hem de Kurumun faaliyetlerinde bu ilkelere uygun davranması sorumluluğu getirilmiştir.
İşte bu durum, iyi yönetim ilkelerinin belli bir çerçevede anlamlandırılma zaruretini
doğurmuştur.
Bu amaçla, vatandaş dostu bir anlayışın idari mekanizmaya yerleşmesi, hizmetin icrasında
temel hak ve hürriyetlerin korunarak hukukun üstünlüğünün tam anlamıyla sağlanması
ve iyi yönetim ilkelerinin kamu yönetimi aktörlerince benimsenerek iş ve işlemlerde
temel alınması hedeflenmiş ve genel olarak idareye; özelde ise kamu görevlilerine;

m Her türlü eylem, işlem ile tutum ve davranışlarında hukuka uygun faaliyette
bulunmanın yanında somut olaylarda yaşanan mağduriyetlerin giderilmesi açısından
hakkaniyeti de gözetmesi,
m Başta Anayasa olmak üzere, yasalar, uluslararası sözleşmeler, Cumhurbaşkanlığı
kararnameleri, yönetmelikler vb. gibi düzenleyici işlemlere uygun faaliyette bulunması,
m Kamu yararı amacından başka bir amaç güdülmeksizin; kamusal çıkarlar ile özel
çıkarlar arasında makul bir dengenin gözetilmesi,
m Vatandaşlar arasında ayrım yapılmaksızın kamu hizmetlerinin sunumunda tarafsız
davranılması,

134 2018 YILLIK RAPOR