Page 111 - KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU
P. 111
Emekli İkramiyesi Ödenmesi Talebi
Başvuran, 30.09.2019 tarihinde kamu görevlisi iken, mecburi çalışma süresinin dolması ile
03.07.2016 tarihinde emeklilik yaşını beklemek üzere memuriyet hakları saklı kalmak şartıyla istifa
ederek görevinden ayrıldığını, emeklilik yaşının da dolması üzerine 03.07.2019 tarihinde bizzat
SGK Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı nezdinde emeklilik talebinde bulunduğunu,
30.07.2019 tarihinde ilk emeklilik maaşının tarafına ödenmesine rağmen emekli ikramiyesinin
ödenmediğini ifade ederek mağduriyetinin giderilmesini talep etmiştir.
Kurumumuzca yapılan inceleme neticesinde, 12.01.1990 tarihinde 5434 sayılı Kanun’a tabi olarak
çalışmaya başlayan, 09.06.2017 tarihinde Vergi Dairesi Müdürlüğündeki görevinden istifaen
ayrılan, ardından Gelir İdaresi Başkanlığı Yüksek Disiplin Kurulu tarafından hakkında 12.07.2018
tarihinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu 125/E-g maddesi gereğince kamu görevinden
çıkarma cezası verilen başvuranın, 5434 sayılı Kanun’a tabi (4/1-c kapsamındaki) 26 yıl 9 ay fiili
hizmeti, 5510 sayılı Kanun’un 4/1-a bendi kapsamındaki 1 ay hizmeti bulunduğu, tüm bu
birleştirilmiş hizmet süresi üzerinden talep tarihini takip eden aybaşı olan 25.07.2019 tarihinden
itibaren 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre emekli aylığının bağlandığı, başvuran hakkında, 5510
sayılı Kanun’un Geçici 2’nci maddesinin yedinci fıkrasının; “Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
önce sigortalı veya iştirakçi olup, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra aylık talebinde
bulunanlardan, farklı sosyal güvenlik kurumlarına ya da bu Kanunda belirtilen sigortalılık
hallerinden birden fazlasına tabi olanlara aylık bağlanmasına esas alınacak kanun, bu Kanunla
mülga 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre tespit olunur ve bunlar hakkında, bu Kanunun geçici
maddelerindeki hükümler uygulanır.” hükmü uyarınca mülga 2829 sayılı Kanun hükümlerinin
uygulandığı, mülga 2829 sayılı Kanun’un “Hizmet sürelerinin birleştirilmesi” başlıklı 4’üncü
maddesinin; “Kurumlara tabi çeşitli işlerde çalışmış olanların hizmet süreleri, aynı tarihlere
rastlamamak kaydıyla bu Kanuna göre aylık bağlanmasına hak kazanıldığında birleştirilir. Ancak,
hizmet süreleri toplamının aylık bağlanmasına yeterli olmaması halinde, bu Kanun hükümleri
uygulanmaz.” hükmü uyarınca, hizmetlerinin birleştirildiği ve anılan Kanun hükümlerine göre
emekli aylığının bağlandığı; diğer bir ifadeyle farklı sigortalılık statülerine tabi olarak geçen
birleştirilmiş hizmetleri üzerinden aylık bağlandığından ve kamuda geçen hizmetleri (memuriyet
hizmetleri) kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde sona ermediğinden (memuriyetten çıkarma),
hakkında 5434 sayılı Kanun’un 89’uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca ikramiye tahakkuk
ettirilmediği, emekli ikramiyesinin, kişilerin çalıştığı yıllarda maaşlarından bir kesinti
yapılmaksızın, ilgili bulundukları Kurumları tarafından çalışmada istikrar ve devamlılığı sağlamak
amacıyla yapılan ödül niteliğinde bir ödeme olduğu, başvuranın ise memuriyet görevinin
memuriyetten çıkarma ile sonlandırıldığı hususları birlikte değerlendirildiğinde, yapılan işlemde
hukuka ve hakkaniyete aykırı bir durum olmadığı değerlendirilmiştir.
Ancak emekli ikramiyesi ve kıdem tazminatının niteliksel eşitliği görüşü, gerekse 2829 sayılı
Kanun’un gerekçesinde yer verilen emekli ikramiyesinin devlete yapılan hizmetin karşılığı olarak
ödenen bir meblağ olduğu açıklaması göz önüne alındığında; bu ödemenin, kamuda geçen çalışma
sürelerine sadakat yükümlülüğü karşılığında yapılan ödül niteliğinde bir ödeme olduğu, bu sebeple
emekli ikramiyesi ödemesinin belirli koşullara bağlanmasının, hukuka ve hakkaniyete uygun
olduğu, bu bakımdan emekli ikramiyesinin hak edilme koşullarının tekrar değerlendirilerek 5434
sayılı Yasa’nın 89’uncu maddesinin birinci fıkrasının, ikinci fıkrası ile uyumlu hale getirilmek
suretiyle düzenlenmesi gerektiği, aksi halde 89’uncu madenin birinci fıkrasının uygulanması yani
hizmetlerinin tamamı iştirakçi olarak geçenlerin memuriyeti hangi halde sona ererse ersin
ikramiyeyi hak etmesi halinin neden sonuç ilişkisini sekteye uğratmaya devam edeceği ve aynı
102