Page 135 - 2021 Yıllık Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

idarece yanıtsız bırakıldığını, bu sebeple başvurduğu Bilgi Edinme Değerlendirme
Kurulu (BEDK) tarafından verilen 17.06.2020 tarihli kararda “… talebin 3071 sayılı
Dilekçe Hakkı Kanunu kapsamında olduğu, Kurulun görev alanına girmediği…”
değerlendirilerek itirazın reddedildiğini ifade ederek BEDK’nın bahse konu kararının
4982 sayılı Kanun'a uygun olmadığı yönünde Kurumumuzca tavsiye kararı verilmesini
talep etmiştir.
Dilekçe hakkı, şikâyette bulunmak suretiyle denetlemeyi, dilek ve öneride bulunmak
suretiyle de demokratik katılımı sağlayan siyasal haklardandır. 3071 sayılı Dilekçe
Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun uyarınca Türk vatandaşları kendileri veya
kamuyla ilgili dilek ve şikâyetleri hakkında yetkili makamlara başvurabilmektedir.
4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu'nda ise, demokratik ve şeffaf yönetimin
gereği olan eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkelerine uygun olarak kişilerin bilgi edinme
hakkını kullanmalarına ilişkin esas ve usuller düzenlenmiştir. 4982 sayılı Kanun'un
“Tanımlar” başlıklı 3'üncü maddesinde “bilgi” ve “belge” kavramları açıklanmış; söz
konusu tanımlar kapsamında olan ve 4982 sayılı Kanun'da belirtilen istisna hükümleri
arasında yer almayan bilgi ve belgelerin idarelerce kişilerin erişimine açılması hüküm
altına alınmıştır.

Başvuranın gerek idareye gerekse BEDK’ya yaptığı başvurularında, mahkeme kararının
idarece uygulanması yönünde bir talepte bulunmadığı, mahkeme kararı sonrasında
idarece ilgili mevzuat uyarınca tesis edilen işlemler hakkında bilgi talebinde bulunduğu,
dolayısıyla talebin bir dilek ya da şikâyet niteliğinde olmadığı, bilgi edinme talebi
niteliğinde olduğu ve bu sebeple 4982 sayılı Kanun kapsamında kaldığı değerlendirilmiştir.
Bu kapsamda, içeriği itibariyle “bilgi edinme” niteliği taşıdığı tespit olunan başvurunun,
bilgi edinme başvurusuyla ilgili olarak yapılacak itirazlar üzerine,verilen kararları
incelemek ve karara bağlamak, kurum ve kuruluşlar için bilgi edinme hakkının
kullanılmasına ilişkin kararlar vermek ve bilgi edinme hakkının kullanılmasına ilişkin
hususları düzenlemekle yetkili ve görevli olan BEDK tarafından 4982 sayılı Kanun ve
ilgili Yönetmelik kapsamında incelenerek değerlendirilmesi gerekirken, talebin 3071
sayılı Kanun kapsamında kaldığı belirtilerek itirazın reddedilmesine dair işlemin hukuka
uyarlı olmadığı tespit edilmiştir. İdare tarafından başvuranın başvurusuna ilişkin verilen
kararda “bilgi edinme hakkı” ilkesine uygun hareket edilmediği değerlendirilmiş olup
idareye bundan böyle bu ilkeye de uygun hareket etmesi önerilmiştir.
6.2.1.13 Makul Sürede Karar Verme İlkesine İlişkin Örnek Karar

Kamu Denetçiliği Kurumunun 2020/103734 numaralı başvuru hakkında 12.03.2021
tarihinde verdiği kararda; başvuran, Niğde 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan
bir davada adresi bulunamayan davalıya ilanen tebligat yapılması için mahkemece
Basın İlan Kurumuna müzekkere yazıldığını, ancak aradan geçen uzun süreye rağmen
müzekkere gereğinin yerine getirilmediğini, bunun üzerine mahkemece iki haftalık
süre içerisinde davalının adresi bildirilmediği takdirde davanın açılmamış sayılacağına

134 2021 YILLIK RAPOR