Page 308 - 2021 Yıllık Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

ise de henüz bir sonuç alamadığı iddia edilerek sağlık durumunun ciddi risk altında
olmasından dolayı koşullu salıverilmesine üç aydan daha az bir süre kalan başvuranın
tahliye edilmesi talep edilmiştir. Kurumumuzca yürütülen inceleme ve araştırma
neticesinde, bahsi geçenin tahliye edilerek serbest bırakıldığı ifade edilmiştir. 172

Diğer hususların yanı sıra, şahsi durumuna uygun şekilde beslenmesine imkân
sağlanması ve sağlık kontrolleri ile tedavisinin yapılması talebi ile iletilen bir başvuruda
ise bahse konu mahkûmun raporlarına ve durumuna uygun olarak iaşe düzenlemesinin
yapılması, ayrıca enteral beslenme solüsyonu raporunun bulunması nedeniyle reçete
edilen mamanın kendisine teslim edilmesi temin edilmiştir. 173
7.10.1.2 Geri Gönderme Merkezleri

Geri gönderme merkezi (GGM), 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma
Kanunu hükümleri kapsamında, Türkiye’ye yasal olmayan yollarla giren, ülkede kalış
hakkı bulunmayan ve sınır dışı edilme işlemleri yürütülen kişilerden haklarında idari
gözetim kararı verilenlerin tutulduğu kapalı kurumlardır. Göç İdaresi Başkanlığının
resmi internet sayfasında yer verilen bilgiye istinaden, halihazırda ülkemizde 25 adet
GGM bulunmaktadır. 174
GGM’lerde tutulan kişiler de tıpkı ceza infaz kurumlarındakiler gibi kamu mercileri
tarafından iradeleri dışında hürriyetinden mahrûm kılınan kişilerdir. Dolayısı ile bu
kişilerin de dış dünya ile bağlantısı kısıtlanmış olup bu mekânlarda yürütülen iş ve
işlemlerin de yakından denetimi hayati önem arz etmektedir.

GGM’ler hakkında bir kısmı eş zamanlı olarak adli mercilere de intikal eden bahse
konu şikâyetler, Kurumumuzca özel bir önem verilerek incelenmektedir. Kurumumuz,
başvuru vesilesiyle, başvurunun yapıldığı GGM’nin tüm şartlarına yönelik iyileştirme
amaçlı çalışma gerçekleştirmektedir.

Kurumumuz, GGM’lerde tutulan kişiler adına iletilen başvurularda, bu merkezlerin
uygulamaları ve özellikle Göç İdaresi Başkanlığınca tesis edilen işlemlerin,

6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun, “Sınır dışı etme kararı
alınmayacaklar” başlıklı 55 inci maddesinde kayıtlı, “(1) 54 üncü madde kapsamında
olsalar dahi, aşağıdaki yabancılar hakkında sınır dışı etme kararı alınmaz: a) Sınır dışı
edileceği ülkede ölüm cezasına, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye
maruz kalacağı konusunda ciddi emare bulunanlar… (2) Birinci fıkra kapsamındaki
değerlendirmeler, herkes için ayrı yapılır. Bu kişilerden, belli bir adreste ikamet etmeleri,
istenilen şekil ve sürelerde bildirimde bulunmaları istenebilir” hükmüne,

“Şartlı mülteci” başlıklı 62 nci maddesinde yer alan, “(1) Avrupa ülkeleri dışında meydana
gelen olaylar sebebiyle; ırkı, dini, tabiiyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi
düşüncelerinden dolayı zulme uğrayacağından haklı sebeplerle korktuğu için vatandaşı

172 Adalet Bakanlığının 05/07/2021 tarihli ve 3971/62582 sayılı yazısı
173 Adalet Bakanlığının 19/04/2021 tarihli ve 2200/42432 sayılı yazısı
174 https://www.goc.gov.tr/geri-gonderme-merkezleri33, (Erişim tarihi: 17/11/2021)

2021 YILLIK RAPOR 307