Page 176 - 2022-Yillik-Rapor-web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

istemini açıkça ve yazılı olarak izah etmiş olan bir avukatın başvurusuyla ilgili olarak,
vergisel işlemleri gerçekleştirme hususunda özel yetkiyi haiz vekâletname aranmasının
hukuken yerinde olmadığı değerlendirmesinde bulunulmuştur.
Kararda ayrıca; dava vekâletnamesi ile vekil tayin edilmiş olan bir avukatın, Mahkeme
ilamı ile belirlenen eksiklikleri gidererek, süresi içerisinde tekrar dava açmak üzere
talep ettiği belgelerin elde edilememesi halinde hak arama özgürlüğünün kısıtlanması
sonucuna yol açılabileceği, avukatın mesleğin ifası için gerek duyduğu izahtan vareste
olan belgelerin vergi mahremiyetini ihlal kapsamında değerlendirilmesinin yerinde
olmadığı, aynı şekilde Avukatlık Kanunu’na dayalı bilgi ve belge istemini açıkça ve yazılı
olarak izah ederek, müvekkillerine ait genel dava vekâletnamelerini ibraz etmiş olan
avukattan, vergisel işlemleri gerçekleştirme hususunda özel yetkiyi haiz vekâletname
aranmasının hukuka uyarlı olmadığı, Avukatlık Kanunu’na dayalı başvuruya olumlu
yanıt verilmesi gerekmekte olduğu kanaatine varılmış, idarelerce Avukatlık Kanunu
2'nci maddesine dayalı bilgi ve belge inceleme ile belge örneği istemlerinin mevzuatta
belirlenen usul ve esaslar dahilinde değerlendirilmesi ile bu yöndeki istemlerin etkin
ve süratle sonuçlandırılması ve avukatlara görevlerinin yerine getirilmesinde yardımcı
olunması gerektiği değerlendirilmesi yapılarak; Avukatlık Kanunu 2’nci maddesine
dayalı bilgi ve belge inceleme ile belge örneği istemlerinin mevzuata uygun olarak
değerlendirilmesi ve bu yöndeki istemlerin etkin ve süratle sonuçlandırılması ile
avukatlara görevlerinin yerine getirilmesinde yardımcı olunması hususlarında ilgili
İdarelere tavsiyede bulunulmuştur. 31
7.1.3 Bilgi Edinme Hakkı ve Dilekçe Hakkının Kullanımının Engellenmesi

Türk hukukunda dilekçe ve bilgi edinme hakkı, T.C. Anayasası’nın “Siyasi Haklar
ve Ödevler” başlıklı Dördüncü Bölümünün 74’üncü maddesinde düzenlenmiştir.
Buna göre, vatandaşlar ve karşılıklılık esası gözetilmek kaydıyla Türkiye’de ikamet
eden yabancılar kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikâyetleri hakkında, yetkili
makamlara ve Türkiye Büyük Millet Meclisine yazı ile başvurma hakkına ve herkes,
bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir.

Anayasal koruma altında olan dilekçe ve bilgi edinme hakkı, yasal düzeyde ise 3071
sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı
Kanunu ile düzenlenmiş ve söz konusu hakların kullanılma biçimleri belirlenmiştir.

Ayrıca, bilgi edinme hakkına ilişkin olarak, Anayasa’nın 26’ncı maddesinde, herkesin,
düşünce ve kanaatlerini söz, yazı, resim veya başka yollarla tek başına veya toplu olarak
açıklama ve yayma hakkına sahip olduğu, bu hürriyetin Resmî makamların müdahalesi
olmaksızın haber veya fikir almak ya da vermek serbestliğini de kapsadığı belirtilerek,
bilgi edinme hakkının düşünceyi açıklama ve yayma hürriyetinin bir parçası olduğu
ortaya konulmuştur.

31 2021/14129 numaralı başvuru hakkında verilen 14.02.2022 tarihli Tavsiye Kararı

2022 YILLIK RAPOR 175