Page 227 - 2022-Yillik-Rapor-web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

başvurana şahsi olarak aşırı ve olağan dışı bir külfet yüklendiği ve bunun da mülkiyet
hakkına yapılan müdahaleyi ölçüsüz kıldığı, dolayısıyla idarece başvurana yersiz ödenen
emekli aylıklarının geri alınması işleminin hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu
sonucuna ve kanaatine varılarak başvurana yersiz ödenen aylıkların geri alınması
işleminin iptali hususunda idareye tavsiyede bulunulmuştur. 84

Yine bir diğer başvuruda başvuran, engelliliği nedeniyle yararlandığı vergi indirim
uygulamasına bağlı olarak 2014 yılında tarafına yaşlılık aylığı bağlandığını, bu aylığı
almakta iken 2019 yılında normal emeklilik şartlarını da tamamladığını, 2021 yılında
engellilik durumuna bağlı olarak kontrol muayenesine sevk edildiğini ve 27.10.2021
tarihinde engelliliğe bağlı yaşlılık aylığının 02.07.2021 tarihli sağlık kurulu rapor
tarihinden geçerli olmak üzere geçmişe dönük olarak kesildiğini, hâlihazırda normal
yaşlılık aylığı bağlanması şartlarını taşıdığını gerekçe göstererek engelliliğe bağlı
aylığının kesildiği tarihten itibaren normal yaşlılık aylığının bağlanması talebiyle
idareye başvurduğunu ancak aylığının kesildiği tarihte müracaatı bulunmadığı gerekçe
gösterilerek talebinin reddedildiğini ifade ederek Kurumumuza başvurmuştur.

Kurumumuzca yapılan incelemede; engelliliğe bağlı vergi indirimi uygulaması nedeniyle
yaşlılık aylığı almakta olanların kontrol muayenesi sonrası aylıklarının kesilmesi
işlemlerinin Sosyal Güvenlik Kurumu ve Hazine ve Maliye Bakanlığı Merkez Sağlık
Kurulunca koordineli olarak yürütülen iş ve işlemler sonucu gerçekleştirildiği, aylık
kesme kararının alınıp uygulanması ile aylığın kesilme tarihine esas alınan sağlık
kurulu rapor tarihleri arasındaki sürenin bazı durumlarda birden fazla ayı bulabildiği
açıklamalarına yer verildikten sonra başvurana engelliliği nedeniyle ödenmekte olan
yaşlılık aylığına yönelik kontrol muayenesi ve aylığın kesilmesi sürecinin yaklaşık dört
ay sürdüğü, söz konusu sürece başvuranın herhangi bir etkisi, uzamasına yönelik kastı,
kusuru ya da ihmali bulunmadığı göz önüne alındığında dört aylık sürenin makul
kabul edilmesine imkân bulunmadığı, engelli yaşlılık aylığının kesildiği 02.07.2021
tarihinde normal yaşlılık aylığına hak kazanma şartlarına sahip olmasına rağmen
aylık kesme işleminin tesis edildiği 27.10.2021 tarihine değin talepte bulunsa dahi
engelli yaşlılık aylığı kesilmeden başvuran hakkında yeni bir tahsis değerlendirmesi
yapılmasına hukuken imkân bulunmadığı, bu değerlendirmenin ancak aylık kesildikten
sonra yapılabileceği, sürecin yavaş işlemesinden doğan külfetin tamamının başvurana
yüklenmesinin adil ve ölçülü olmadığı, benzer nitelikli durumlara yönelik olarak
ikincil mevzuatta mevcut durumla örtüşür şekilde sigortalılar lehine düzenlemelere yer
verildiği hususları bir arada değerlendirilmiş ve başvuranın normal yaşlılık aylığının,
engelli yaşlılık aylığının kesildiği tarihten başlatılması yönünde idareye tavsiyede
bulunulmuştur. 85

Bir diğer başvuruda ise yurtdışı hizmet borçlanması yaparak 01.05.2015 tarihinden
itibaren emekli aylığına hak kazanan ancak yapılan denetim sonucu düzenlenen rapor
gereğince 4/1-(a) kapsamındaki hizmetlerinin fiili olmadığı gerekçesi ile iptal edilerek

84 2021/13500 numaralı başvuru hakkında verilen 19.01.2022 tarihli Kısmen Tavsiye Kısmen Ret Kararı
85 2022/1230 numaralı başvuru hakkında verilen 22.07.2022 tarihli Tavsiye Kararı

226 2022 YILLIK RAPOR