Page 160 - KDK-2016-YILLIK-RAPORU

KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

İdarenin mühendislik zam ve tazminatlarının ödenmesi talebine ilişkin ret işleminin
gerekçesi, mesleğe başlarken ibraz edilen diplomanın mühendislik diploması
olmamasıdır. Diploma ya da denklik belgesi düzenlenmesi ayrı bir idari işlem olup,
şikâyete konu talebin reddine ilişkin işlem, başka bir idari işleme bağlı olarak tesis
edilmektedir. Bir idari işlem diğer bir idari işleme dayandırıldığında, bu işlemin
hukuka aykırılığı tespit edilmişse, buna dayanılarak tesis edilen işlemin de hukuka
aykırılığı söz konusu olacaktır.
Şikâyet konusu olayda mahkemece verilen iptal kararı ve bu karar doğrultusunda
tesis edilen YÖK işlemi, şikâyetçi tarafından ilgili idareye ibraz edilen diplomanın
“bilgisayar” bölümü diploması değil, “bilgisayar mühendisliği” diploması olduğunu
göstermektedir. Dolayısıyla iptal kararı ve YÖK işlemi ile birlikte ortaya çıkan yeni
hukukî durum karşısında, şikâyet konusu işlemin dayanağı olan işlemin hukuka
aykırı hale geldiği, bu anlamda, hukuka aykırılığı mahkeme kararıyla anlaşılan başka
bir idari işleme dayanak gösterilen şikâyete konu talebin reddedilmesi işleminde
de hukuka uyarlık görülmediği anlaşılmıştır. Bu kapsamda, yeni hukuki durum
karşısında, idarenin tesis etmiş olduğu ikinci denklik belgesi verilmesi işleminin,
kendisine bağlı olarak tesis edilen diğer işlemler açısından da olmak üzere geçmişe
etkili sonuçlar doğurması gerekmektedir. Dolayısıyla mahkeme kararıyla hukuka
aykırı olduğu anlaşılan idarenin denklik belgesi işlemi gerekçesiyle alınamayan ve bu
işleme sıkıca bağlı olan mali avantajlardan, yeni hukuki durum karşısında, geçmişe
etkili bir şekilde yararlanılabilmesi gerekmektedir.
159
İdarenin hukuka aykırı tesis ettiği denklik belgesi işlemine dayalı olarak oluşturulan, yani
idarenin hatasından kaynaklı işlem sebebiyle, şikâyetçinin ilgili düzenlemeler uyarınca
01/01/2014 tarihinden itibaren kazanmış olduğu haktan yaralanmaktan mahrum
edilmesi hem hukuka hem hakkaniyete aykırı olmaktadır.

İptal kararlarının idari işlemi, işlemin yapıldığı andan başlayarak ortadan kaldırması
özelliği nedeniyle geriye yürüyen sonuçlar doğurduğu, başka bir anlatımla, işlemin
tesis edildiği tarihten önceki hukuki durumun geçerliğini sağladığı ilkesinden, bu
anlamda, idarenin, iptal edilen işlem ile buna bağlı olarak tesis edilen bütün işlemlerden
doğan sonuçları ortadan kaldırarak, bu işlemler tesis edilmemiş gibi eski durumu
tamamen tesis ve iade etmekle yükümlü olduğundan ve işlemin doğurduğu hukuki ve
fiili bütün sonuçları ortadan kaldırmak için memurun iptal edilen işlem ile sıkı ilişkisi
bulunan bütün maddi haklarını başkaca bir hükme gerek olmaksızın kendiliğinden
ödemesi gerektiğinden hareketle; idarenin hukuka aykırılığı sonradan anlaşılarak
iptal edilen diploma denklik belgesi işlemine dayanılarak, mesleğe giriş sırasında
ibraz edilen diplomanın “bilgisayar mühendisliği” diploması olmadığı gerekçesiyle,

YILLIK RAPOR 2016