Page 320 - KDK-2016-YILLIK-RAPORU

KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

karşı karşıya kalabilecek mahkûmlar, çocuklar ve engelliler gibi dezavantajlı ve hassas
grupların haklarının korunması; bireyin Kuruma başvuru yolunu bilmemesi gibi
durumlarda Kurumun, anında müdahale edebilme gücü kazanmak ve hak ihlallerinin
önüne geçebilmek amacıyla resen inceleme etkisini haiz olması özellikle söz konusu
birey ve birey grupları açısından proaktif olarak harekete geçebilmesi son derece
elzemdir. Nitekim 2013 yılından bu yana, Türkiye İlerleme Raporlarında bu husus
her defasında vurgulanmıştır.

Kurumumuz, şikâyet başvuruları kapsamında yaptığı incelemeler sırasında zaman
zaman anayasaya aykırı kanun ya da kanun hükmünde kararname maddelerini tespit
etmektedir. Özellikle şikâyet konusu hakkında, ilgili idarenin anayasaya aykırı kanun
veya kanun hükmünde kararname hükümlerini gerekçe göstererek hukuka aykırı
işlem ve eylemde bulunması halinde, Kurumumuzun ilgili düzenlemeleri Anayasa
Mahkemesinin önüne götürebilmesi imkânının olmasının, kamu hizmetinin hukuka
uygun işlemesinin temininde yararlı olacağı düşünülmektedir.
Kurumumuz, şikâyet başvurularını esasa dair herhangi bir karar vermeden, tarafların
iyiniyetli tutumları doğrultusunda uzlaşma sağlayarak da çözebilmektedir. Fiilen
Kurumumuzda uygulanan bu usul, Kurumumuzdan beklenen faydanın sağlanması
adına önem taşımaktadır. İdarenin işlem veya eyleminin hukuka veya hakkaniyete
aykırı olduğunun tespiti, başvuranın mağduriyetinin ortaya konulmasına yardımcı
olmakta ancak kısa vadede bu mağduriyetin giderilmesine yetmemektedir. Oysaki
ilgili idare ile başvuran arasında ortak noktanın bulunması suretiyle kurulan
uzlaşı, taraflar üzerinde daha etkili olabilmektedir. Bu gerekçelerle uzlaşma usulü
olarak adlandırılabilecek söz konusu yöntemin yasal alt yapısının oluşturulmasının
Kurumumuzu daha etkin kılacağı düşünülmektedir.
Kurumumuz yaptığı inceleme ve araştırma neticesinde uyuşmazlığın çözümü için
yasal değişiklik gerektiği yönünde bir sonuca varabilmekte bunun üzerine ilgili
bakanlığa kanuni düzenleme yapılması yönünde çalışmalara başlamasını tavsiye
edebilmektedir. Yine Kurumumuza yapılan tek bir başvuru sonucunda 100 binlerce
kişiyi ilgilendiren sorun alanları tespit edilebilmekte ve idareye yanlış uygulamasına
son vermesi ve mağduriyetleri gidermesi hususunda tavsiyede bulunulabilmektedir.
Bu doğrultuda bireyler aracılığıyla idarenin adaletsiz uygulamalarının son bulabilmesi,
mağduriyetlerin giderilmesi ve gelecekte oluşması muhtemel mağduriyetlerin önüne
geçilebilmesi için kararlarımızın yüce Meclis bünyesinde takibini, en azından gündeme
gelmesini sağlayacak kurumsal bir mekanizmaya ihtiyaç olduğu değerlendirilmektedir.
319
Bu doğrultuda Kurumumuz tarafından verilen tavsiye kararlarının TBMM nezdinde
takibinin sağlanması adına, Karma Komisyon tarafından yasama uzmanlarından
oluşan bir alt komisyon oluşturulması ve böylelikle yıl boyu tavsiye kararlarının
takibinin gerçekleştirilmesi Yüce Meclisimizin takdirinde olmakla birlikte, TBMM

YILLIK RAPOR 2016