Page 553 - KDK

olmasını; gereklilik, başvurulan aracın sınırlama amacı açısından zo-
runlu olmasını; oranlılık, başvurulan aracın hedeflenen amaca ulaşma-
da ölçüsüz bir oran içinde bulunmamasını ifade etmektedir .
30
68. Yukarıda anlatılanlar ışığında somut uyuşmazlığa konu
olan “sokağa çıkma yasakları”, Anayasanın 13 üncü maddesi
uyarınca ilk olarak “kanunilik “ölçütü bakımından aşağıda ele
alınıp değerlendirilmiştir.
68.1. “İdarenin şikâyete ilişkin açıklamaları “ve “Olaylar “başlığı al-
tında mülki amirlerin sokağa çıkma yasağı duyuruları incelendiğinde
yasakların kanuni dayanağı olarak, 10/6/1949 tarihli ve 5442 sayılı İl
İdaresi Kanununun 11 nci maddesinin (C) bendi ile 32 nci maddesinin
(Ç) bendine atıfta bulunulduğu görülmektedir. Söz konusu maddeler-
de, Vali ve Kaymakamların hukuki durumları tanımlanmakta, görev ve
yetkileri düzenlenmekte, somut uyuşmazlığımıza konu 11/C ve 32/Ç
maddelerinde ise, il/ilçe sınırları içinde huzur ve güvenliğin, kişi
dokunulmazlığının, tasarrufa müteaallik emniyetin, kamu esenli-
ğinin sağlanması için Vali/Kaymakamın gereken karar ve tedbirleri
alacağı; bu hususta alınan ve ilan edilen karar ve tedbirlere uymayan-
lar hakkında 66 ncı maddede gösterilen adli ve idari yaptırımların uy-
gulanacağı hüküm altına alınmaktadır.
68.2. Yukarıda yer verilen madde metninden anlaşıldığı
üzere, yasa koyucu mülki amirlerin görev yaptıkları mahaller-
de kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanması için gereken karar
ve tedbirleri alabileceğini düzenlemekle birlikte, bu karar ve
tedbirlerin ne olabileceğini tek tek sayma, belirleme yoluna
gitmemiş; idareye somut olayların koşullarına uygun olarak
hareket etme konusunda bir takdir yetkisi tanımıştır. Kuşku-
suz, söz konusu takdir yetkisi kapsamında alınacak önlemler,
yargı denetimine tabi olmakla birlikte, “üstün hak “teorisine
uygun şekilde, kamu yararı ile birey yararı arasında kurulacak
dengeye göre kullanılmalı, hukuki güvenlik, belirlilik ilkelerini
zedelememeli, keyfi, sınırsız ve süresiz uygulamalardan kaçı-
nılmalıdır.

68.3. Bilindiği üzere hukuki güvenlik ile belirlilik ilkeleri,
hukuk devletinin önkoşullarındandır. Anayasa Mahkemesi-
nin tanımına göre hukuki güvenlik ilkesi , “…hukuk normlarının

548 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU