Page 556 - KDK
P. 556
69.1. Bilindiği üzere, Anayasamıza göre devletin temel amaç
ve görevi (md.5), demokrasiyi korumak, kişilerin ve toplumun re-
fah, huzur ve mutluluğunu sağlamak, insanın maddi ve manevi var-
lığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmaktır. Avru-
pa Konseyi Bakanlar Komitesi, her demokratik devletin görevinin
hukukun üstünlüğünü ve insan haklarını gözeterek teröre karşı etki-
li bir koruma sağlamak olduğunu vurgulamış ; “İnsan Hakları ve
34
Terörle Mücadele Hakkında İlkeler “başlıklı tavsiye kararında
da, devletlerin yetki alanları dahilinde bulunan herkesin temel hak-
larını, özellikle de yaşama hakkını terör eylemlerine karşı korumaya
yönelik olarak tedbir almakla yükümlü oldukları, bu müspet yüküm-
lülüğün Devletin bu ilkeler uyarınca terörle mücadelesini tamamen
haklı kıldığı hüküm altına alınmıştır. Kararda ayrıca, Devletlerin te-
rörle mücadele amacıyla aldıkları tüm tedbirlerin hukuka uygun ol-
ması; alınan herhangi bir tedbirin insan haklarını kısıtlaması halinde,
bu kısıtlamaların mümkün olduğunca açık bir şekilde ifade edilmesi;
gerekli olması ve güdülen amaçla orantılı olması gerektiği kural altına
alınmıştır. AİHM de, yaşam hakkının ihlali iddiasıyla açılan da-
valarda, devletin yalnızca kasıtlı ve hukuka aykırı şekilde yaşama son
vermekten kaçınmanın yanı sıra (negatif yükümlülük), aynı zamanda,
kendi yetki alanına giren bireylerin yaşamlarını güvence altına almak
için gerekli tedbirleri almakla yükümlü olduğuna (pozitif yükümlülük)
vurgu yapmıştır (bkz.p.80.1).
69.2. Gerek Anayasamızın “Temel hak ve hürriyetlerin kötüye kul-
lanılamaması “başlıklı 14 üncü maddesi, gerekse de hakları kötüye
kullanma yasağına ilişkin BM İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin
30 uncu, BM Medeni Siyasi Haklar Sözleşmesinin 5 inci ve AİHS’nin
17 nci maddeleri incelendiğinde, ortak bir yöntem ile devletin ve ki-
şilerin, söz konusu metinlerde yer alan hükümleri ileri sürerek, temel
hak ve özgürlükleri yok edemeyecekleri ya da öngörüldüğünden daha
geniş ölçüde sınırlandıramayacakları kurala bağlanmıştır. AİHM’nin
görüşüne göre , gruplar veya bireyler ile ilgili olarak 17 nci madde-
35
nin amacı, onların Sözleşme’de beyan edilen hak özgürlüklerden bi-
rini tahrip etmeyi amaçlayan bir faaliyette bulunmak veya bir eylem
icra etmek için Sözleşme’den bir hak türetmelerini imkansız kılmak-
tır. Bu nedenle hiç kimse, sözü edilen hakları ve özgürlükleri
tahrip etmeyi amaçlayan eylemleri icra etmek üzere Sözleşme
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 551