Page 563 - KDK
P. 563
başka birinin suç niteliğindeki eylemleri nedeniyle yaşamı risk
altında olan bir bireyi korumak için önleyici operasyonel ted-
birler alma şeklinde pozitif bir edimi de içermekte; hatta bir
bireyin yaşamına karşı üçüncü kişinin suç fiillerinden kaynak-
lanan gerçek ve yakın bir tehlikenin varlığının o anda yetkililer
tarafından bilinmesi durumunda ya da bilinmesi gerektiği du-
rumda bu riski bertaraf etmek üzere gerekli tedbirlerin alın-
maması yaşam hakkının ihlali olarak kabul edilmektedir.
81. Anayasa Mahkemesi’nin 2013/6581 numaralı başvuruya
ilişkin 25/2/2015 tarihli kararı
Türkiye-İran sınırında bulunan askeri birliğin yakınındaki mayınlı
bölge civarında hayvan otlatan 12 yaşındaki A.Ü. arkadaşlarıyla birlik-
te koyun sürüsünün peşinden giderek mayınlı bölgeye girmiştir. A.Ü.
ve iki arkadaşı mayın patlaması sonucu yaralanmıştır. Başvurucular
gerekli tedbirlerin alınmaması nedeniyle mayın patlamasının gerçek-
leştiğini ve başvurucunun yaralandığını, ayrıca açtıkları tazminat da-
vasının makul sürede sonuçlandırılmadığını ileri sürmüşlerdir. Yargı-
lama sonucunda Mahkeme, Anayasa’nın 17 nci maddesinde güvence
altına alınan yaşam hakkının pozitif yükümlülük bakımından ihlal
edildiğine karar vermiştir. Anayasa Mahkemesi’nin yaşam hakkı kap-
samında devletin sahip olduğu pozitif yükümlülükler açısından be-
nimsediği temel yaklaşımı ortaya koyması açısından önemli bölümleri
aşağıda aynen alıntılanmıştır:
81.1. “Anayasa Mahkemesinin yaşam hakkı kapsamında devletin sahip
olduğu pozitif yükümlülükler açısından benimsediği temel yaklaşıma göre,
devletin sorumluluğunu gerektirebilecek şartlar altında gerçekleşen ölüm
olaylarında Anayasa’nın 17. maddesi, devlete, elindeki tüm imkânları kul-
lanarak, bu konuda ihdas edilmiş yasal ve idari çerçevenin yaşamı tehlikede
olan kişileri korumak için gereği gibi uygulanmasını ve bu hakka yönelik
ihlallerin durdurulup cezalandırılmasını sağlayacak etkili idari ve yargısal
tedbirleri alma görevi yüklemektedir...
81.2. Yaşamı koruma pozitif yükümlülüğü, devlete, egemenlik alanında
bulunan bireylerin yaşamını korumak için önleyici genel güvenlik tedbirleri
alma görevini de yüklemektedir (B. No: 2013/6585, 18/9/2014, § 41).
81.3. Bu bağlamda ifade edilmelidir ki, Anayasa’nın 17. maddesinin
öngördüğü pozitif yükümlülüklerin yerine getirilmesi kapsamında, alınacak
558 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU