Page 145 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1
P. 145
onurlu bir hayat sürdürme ve maddi ve manevi varlığını bu yönde ge-
liştirme hak ve yetkisine doğuştan sahip olduğu belirtilmekte olup
Cumhuriyetin temel niteliklerinin ifade edildiği ikinci maddesinde de,
devletimizin sosyal bir hukuk devleti olduğundan bahisle devletin sos-
yal yönü vurgulanmaktadır.
74. Diğer taraftan Anayasanın 60 ıncı maddesinde, herkesin, sosyal
güvenlik hakkına sahip olduğu ve devletin, bu güvenliği sağlayacak ge-
rekli tedbirleri alacağı belirtilmekte, 61 inci maddesi de sosyal güven-
lik bakımından özel olarak korunması gereken kişileri sayarak devletin
sosyal güvenliğe verdiği önem, anayasal düzeyde ortaya konmaktadır.
75. Bu noktadan hareketle, şikâyetçiler ..., ve ... ‘nün, Anayasanın
70 inci maddesi gereğince her Türk vatandaşı gibi kamu hizmetine
girme hakları yanında yine istediklerinde memuriyetten ayrılma hak-
kında sahip oldukları, yadsınamaz bir gerçekliktir. Buna karşılık me-
muriyette geçirdikleri yıllarına karşılık ödenen 1,20 TL, 0,10 TL, 6 TL
vb. rakamların yukarıda bahsi geçen sosyal hukuk devleti ilkesi, sosyal
güvenlik hakkı, devletin vatandaşını ileri yaşında yalnız ve gelirsiz bı-
rakmaması ve ona sahip çıkması amacına uygun olmadığı ortadadır.
Dolayısıyla;
76. Uzun yıllar Emekli Sandığı’na tabi olarak devletine hizmet et-
miş kişilerin sırf son çalıştıkları statünün Emekli Sandığı olmaması
nedeniyle emekli ikramiyesi alma hakkından yoksun bırakılmaları,
sonrasında yargı kararıyla ödenmesi kesinleşen ikramiyelerinin, yapı-
lan hesaplamaların ardından, Türk Lirasından altı sıfır atıldığı gerek-
çesi ile altı basamağın silinerek “ikramiye” adı ile bir ödeme yapılma-
sının, Tavsiye Kararında yer alan Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kara-
rında vurgulanan “külfet-nimet dengesi”ni korumadığı, “sisteme duyulan
güveni” ve “sosyal adalet duygusunu” zedelediği düşünülmektedir.
77. Ayrıca, şikâyet başvurusunda bulunan vatandaşların, Anayasa-
nın eşitlik ve hukuk devleti ilkesine aykırılığı, Anayasa Mahkemesi ka-
rarları ile ortaya konulan bir kanun hükmü nedeniyle, emekli oldukla-
rı yıllarda yoksun kaldıkları bir haktan yıllar sonra yararlanma imkanı
doğmasına rağmen, yine söz konusu idare tarafından emekli olunan
tarihteki katsayılar ve maaş üzerinden hesaplanan tutarın alım gücü-
nün, ödemenin yapıldığı tarihin alım gücüne getirilmemesi, bulunan
tutardan sadece altı basamak atılarak ödeme yapılmasının, Medeni
144 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU