Page 346 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1

4/1 a bendi kapsamındaki sigortalılar doğum tarihinden sonra iki yıllık
süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışma-
ması ve çocuğunun yaşaması şartıyla talepte bulunulan süreleri borç-
lanabileceklerdir.

60) 5510 Sayılı Kanunun 41/1,a düzenlemesinde, “a” bendinin ilk
kısmında yer verilen borçlanma imkânı, çalışırken ücretsiz doğum ya
da analık izni kullanılan sürelere ilişkindir ki bu doğal olarak daha önce
sigortalı olmayı gerektirir. Aynı bendin 2 nci kısmındaki borçlanma
imkânı ise doğrudan ve sadece 4/1,a kapsamındaki sigortalı kadına ta-
nınmış ve borçlanacağı süre doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi
geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmayacağı
süre olarak tanımlanmıştır. Dolayısıyla bu imkândan yararlanabilmek
için de, geçmişte hizmet akdine dayalı olarak zorunlu sigortalılık tesci-
linin yapılmış olması gerekli sayılmalıdır.
61) Anılan maddede yer verilen borçlanma imkânının, doğrudan
ve açıkça sadece 4/1, a maddesi kapsamındaki sigortalılara tanınmış
olması, borçlanma talebinde bulunanın doğum tarihinden önce 4/1-
a bendi kapsamında çalışması olgusunun arandığını; bunun da doğal
olarak doğumdan önce sigortalı olmayı gerektirdiği açıktır.

62) Öte yandan maddenin ancak sigortalı olarak çalışan kadın ta-
rafından kullanılabilecek olan ücretsiz doğum ya da analık izni süre-
lerine ilişkin olması ve borçlanılacak sürenin doğum tarihinden sonra
iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde
çalışmayacağı süre olarak tanımlanması da, bu imkândan yararlanabil-
mek için doğum öncesi çalışıyor olmanın, yani sigortalılığın zorunlu
olduğunu göstermektedir.
63) Konuyla ilgili olarak 5510 Sayılı Kanunda değişiklik yapan
5754 Sayılı Kanuna ilişkin TBMM alt komisyon raporunda bu değişik-
lik hakkında, ücretsiz doğum ya da analık izin sürelerinin de borçlanı-
labilecek sürelerden sayıldığı, bu sürelerde kadın çalışanların doğum
ve çocuk bakımı gibi özel bir durum sebebiyle izin kullandığı, bunun
sonucunda doğum yapan kadının sosyal güvenlik alanındaki bu hak-
kı kullanmasından dolayı emeklilikle ilgili sürelerini tamamlamak için
ortaya çıkan bir maliyete katlanmak zorunda kalacağı, oysa çocuk ba-
kımının aynı zamanda toplumsal olarak Devletin de üstlenmesi ge-
reken bir sorumluluk olduğu… görüşlerine yer verilmiştir. Böylelikle

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 345